Τον Αιγυπτιώτη Γιώργο Λάππα, έναν από τους μεγαλύτερους γλύπτες του 20ού αιώνα, που μάς άφησε για πάντα πέρυσι, τιμάει φέτος το νησί του Πόρου
Ένα από τα σημαντικότερα εικαστικά γεγονότα του φετινού καλοκαιριού στην Ελλάδα είναι η έκθεση του διακεκριμένου εκλιπόντα Αιγυπτιώτη καλλιτέχνη Γιώργου Λάππα, στον Πολυχώρο Πολιτισμού και Τέχνης Citronne στον Πόρο, η οποία θα διαρκέσει έως τις 11 Ιουλίου.
Πρόκειται για 31 έργα -γλυπτά, μελέτες και σχέδια-, τα οποία καλύπτουν την περίοδο 1978-2015, από τα φοιτητικά του χρόνια έως τον πρόωρο θάνατό του πέρυσι. Η έκθεση επιχειρεί να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα από τη σύνθετη προσωπικότητα και την εικαστική αναζήτηση του καλλιτέχνη. Φιγούρες, σε μεγάλο και μικρό μέγεθος, από μπρούντζο, αλουμίνιο, ύφασμα, πλαστικό και ηλεκτρικές λυχνίες απαρτίζουν τον εικαστικό κόσμο του Γιώργου Λάππα. Οι φιγούρες αυτές «κινούνται» ή στέκουν στα άκρα της πραγματικότητας, αγνοώντας τους νόμους της φυσικής και της ισορροπίας. Καλλιτέχνες, άνθρωποι των Γραμμάτων, ακαδημαϊκοί, επιχειρηματίες, συλλέκτες και φιλότεχνοι τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, παρευρέθηκε στα εγκαίνια της έκθεσης, τιμώντας με την παρουσία του τον μεγάλο Έλληνα γλύπτη που χάθηκε πρόωρα.
Η διακριτική παρουσία της γλύπτριας, καθηγήτριας της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών και συντρόφου του Λάππα, Αφροδίτης Λίτη, σηματοδότησε το εικαστικό γεγονός. Η Λίττη ταυτόχρονα παρουσιάζει μια ξεχωριστή έκθεση γλυπτικής με γλαύκες, τα ιερά πτηνά της σοφίας στην Αρχαία Ελλάδα στον Αρχαιολογικό μουσείο Πόρου έως τέλος Οκτωβρίου.
Μιλώντας στο Νέο Κόσμο, η επιμελήτρια της έκθεσης και διευθύντρια της γκαλερί Citronne, Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη, ομογενής από την Αμερική, τόνισε, ότι οι αφετηρίες της έμπνευσης του Γιώργου Λάππα δεν γνωρίζουν γεωγραφικά, χρονικά, πολιτισμικά ή εθνικά όρια. Τα γλυπτά του παραπέμπουν υπαινικτικά στην Αίγυπτο και τα ιερογλυφικά, στην Ινδία και τους ναούς των Βραχμάνων, προβάλλουν το παράδοξο και υπαινίσσονται την μαγεία – ως ενδείξεις, ίσως, μιας νοσταλγίας για ένα «μεταφυσικό» παρελθόν της Ανατολής που έρχεται σε αντίθεση με τον ορθολογισμό της Δύσης. Μοναδικό αντίδοτο σε αυτό είναι είναι το έργο τέχνης, ο μόνος τρόπος να γεφυρώσει τις αντιθέσεις, να οικειοποιηθεί το μη γνώριμο- δηλαδή, να περατωθεί «ο ξένος κόσμος». Οι σαμάνοι και οι ταχυδακτυλουργοί, οι ισορροπιστές-ακροβάτες στο έργα του Γιώργου Λάππα, αφηγούνται παραστατικά την αέναη επιθυμία του ανθρώπου να υπερβεί τα εκάστοτε όρια – είτε πρόκειται για τον φυσικό κόσμο που τον περιβάλλει είτε για την πεπερασμένη νόηση και γνώση. Θα ήθελα να επισημάνω, ότι ο Λάππας, γεννημένος το 1950 στο Κάιρο της Αιγύπτου, με σπουδές στην Αμερική και πολλά χρόνια ζωής και δημιουργίας στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι ένας κοσμοπολίτης που δεν γνωρίζει όρια στο έργο του.
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, το καλοκαίρι του 2017, η γκαλερί Citronne μέσα από τις εκθέσεις της, αποσκοπεί στο να εισάγει έναν διάλογο, εντάσσοντας τις δημιουργίες των καλλιτεχνών στους ευρύτερους προβληματισμούς του σύγχρονου κόσμου. Τα τελευταία χρόνια η γκαλερί σε συνεργασία με το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου και την αρχαιολόγο Μαρία Γιαννοπούλου, διοργανώνουν περιοδικές εκθέσεις Ελλήνων καλλιτεχνών, συνδέοντας το χθες με το σήμερα. Φέτος το Μουσείο φιλοξενεί τις «Γλαύκες» της Λίττη, τα ιερά πτηνά της Αθηνάς και τα ασύμβολα της σοφίας. Στην εγκατάσταση της δημιουργού στέκονται ή πετούν ανάμεσα στα κιονόκρανα και τις κεραμώσεις των αρχαίων ναών, σα να βρίσκονται στο φυσικό τους περιβάλλον. Ατενίζουν τα εκθέματα του Μουσείου, με αυστηρότητα και γνώση για το παρελθόν και το παρόν, έτοιμες να διηγηθούν τις «αμφιλεγόμενες» ιστορίες τις οποίες διέσωσε η παράδοση. Η έκθεση της Αφροδίτης Λίττη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου θα διαρκέσει έως τέλος Οκτωβρίου. Θα γίνουν εκπαιδευτικά σεμινάρια για παιδιά και ενήλικες κατά τη διάρκεια της έκθεσης, υπογράμμισε η κ. Πολλάλη.
ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΗΣ
ΜΕΓΑΛΟΣ ΓΛΥΠΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΠΠΑΣ
Ο Γιώργος Λάππας γεννήθηκε στο Κάιρο, όπου έζησε μέχρι τα 8 χρόνια του, οπότε και επαναπατρίστηκε η οικογένειά του στην Ελλάδα.
Πρωτοπόρος καλλιτέχνης με αναγνωρισμένο έργο, νέες γλυπτικές προτάσεις και άφθονο πειραματισμό στις φόρμες και τα υλικά του, δάσκαλος στην ΑΣΚΤ, χαρισματικός άνθρωπος με χιούμορ και φυσική μελαγχολία την οποία διάνθιζε με ένα πλατύ χαμόγελο.
Ο Γιώργος Λάππας έφυγε πρόωρα και εντελώς αναπάντεχα τον Ιανουάριο του 2016. Άφησε πίσω του όχι μόνο τα μεγάλων διαστάσεων γλυπτά, τις συναρπαστικές φωτεινές συνθέσεις του και τα αναγνωρίσιμα κόκκινα ανθρωπάκια. Αλλά και μια σειρά μικρών διαστάσεων γλυπτά από αλουμίνιο, ταξιθετημένα με απόλυτη ακρίβεια στο εργαστήριό του στον Περισσό.
Ακόμα και η γυναίκα του, η γλύπτρια Αφροδίτη Λίτη, δεν γνώριζε την ύπαρξή τους.
Ο Γιώργος Λάππας (1950-2016) έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες γλύπτες του 20ού αιώνα.
Μερικά από τα έργα του: