Γράφει για το LIFO

η κα ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΓΡΙΒΑ,

πρώην Πολιτιστική Σύμβουλος στην Ελληνική Πρεσβεία στο Κάιρο

και σήμερα Πολιτιστική Σύμβουλος στο Γεν. Προξενείο του Γιοχάνεσμπουργκ

Η Αίγυπτος στο μυαλό των Ελλήνων ταυτίζεται με την Αλεξάνδρεια με τους Μπενάκηδες και τον Καβάφη. Η προσφορά του Ελληνισμού του Καΐρου είναι άγνωστη στην Ελλάδα. Παραμένουν άγνωστοι στην Ελλάδα οι αδελφοί Αχιλλόπουλοι, οι αδελφοί Αμπέτ, ο Νέστωρ Τσανακλής, ο Πολυχρόνης Κότσικας, ο Ιωάννης Αθανασάκης, ο Αλέξανδρος Ρόστοβιτς, ο Νίκος ΝικολαΪδης, ο Γιώργος Ιορδανίδης…

Άγνωστη και η δραστηριότητα του Ελληνικού Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου «Η Ενότης», του Επιστημονικού Συλλλόγου «Ελλήνιον», της Ελληνικής Λέσχης Καΐρου, του Συλλόγου Φιλομούσων «Απόλλων», του Ελληνικού Κέντρου και τόσων άλλων σωματείων, των εφημερίδων Κάιρον, Κλειώ, Φως, Πάροικος, το περιοδικό Φοίνικας. Κι όμως, ακόμα, πίνουμε κρασί Τσανακλής (Gianaclis) και ζητάμε Σπάθης (γκαζόζα), ψωνίζουμε αλκοολούχα ποτά από τον Ορφανίδη, συχνάζουμε στον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο και στο Ελληνικό Κέντρο, κάθε Πέμπτη βρισκόμαστε όλοι οι Έλληνες στη Στέγη.

Με έκπληξη είδα την υπογραφή του Φώτη Κόντογλου στο τέμπλο της εκκλησίας που βρίσκεται στο ελληνικό σχολείο. Ανακάλυψα έργο της Θάλειας Φλωρά-Καραβία σε διάδρομο δίπλα στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου. Τα Ελληνόπουλα που σήμερα μεγαλώνουν στο Κάιρο, ζουν μέσα στην ιστορία των μεγάλων ευεργετών και πηγαίνουν σε σχολεία ελληνικά με μεγάλη παράδοση.

Οι Έλληνες αποτελούσαν και αποτελούν μια ισχυρή μειονότητα δακτυλοδεικτούμενη με τη θετική έννοια. Οι Έλληνες δεν αποτελούν ξένο στοιχείο στην Αίγυπτο, αντίθετα έχουν απορροφηθεί πλήρως, χωρίς, όμως, να έχουν απολέσει την ιδιαιτερότητα της ταυτότητάς τους για την οποία αισθάνονται μεγάλη υπερηφάνεια. Ο Έλληνας στην Αίγυπτο περιβάλλεται από θαυμασμό και σεβασμό. Είναι παραδεκτό από όλους ότι ο Ελληνισμός στην Αίγυπτο είναι φορέας πολιτισμού και αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα θα πρέπει να το εκμεταλλευτούμε από την πλευρά μας.

Αυτό νομίζω το ένιωσαν και ο Παύλος Κοζαλίδης και η Αθηνά Καζολέα και έδωσαν την ψυχή τους φωτογραφίζοντας τους Έλληνες του Καΐρου. Φαίνεται ότι λάτρεψαν το Κάιρο, δουλεύοντας σκληρά και με αυταπάρνηση για ένα αποτέλεσμα που, κατά γενική ομολογία, δικαιώνει όλους τους εμπλεκόμενους. Οι δύο φωτογράφοι «επένδυσαν» σε γνωριμίες, συζητήσεις, φιλίες και λειτούργησαν ως μέλη της παροικίας. Η εμπιστοσύνη με την οποία τα μέλη της παροικίας αγκάλιασαν το εγχείρημα και τους φωτογράφους είναι εντυπωσιακή.

Η επιτυχία των φωτογραφιών έγκειται, εκτός των άλλων, σε αυτό καθαυτό το γεγονός της αποτύπωσης της εμπιστοσύνης. Οι φωτογράφοι μπήκαν στις εκκλησίες, στα σχολεία, στα σπίτια, όπου δεν φωτογράφησαν απλώς, αλλά έγιναν κοινωνοί του Αιγυπτιώτικου κοσμοπολιτισμού. Αναπόφευκτα η εμπιστοσύνη οδηγεί σε φιλία και εμπιστευτικές συζητήσεις και εκμυστηρεύσεις για το παρελθόν. Ιδιαίτερα, όταν το παρελθόν είναι τόσο ένδοξο, όσο το παρελθόν του Ελληνισμού του Καΐρου.

Όλες οι φωτογραφίες είναι των Παύλου Καζολίδη και Αθηνάς Καζολέα: