Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

Στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα, ο Walter Hess πήγε στην Αίγυπτο αναζητώντας μια καλύτερη ευκαιρία για επενδύσεις και άντληση χρημάτων. Ο Walter ζούσε με τη γυναίκα του στην Αλεξάνδρεια όταν στις 26/4/1894 γεννήθηκε ο γιος του Rudolf στη γειτονιά της Ιμπραημίας.

Ο Rudolf μπήκε στη Γερμανική Σχολή της Αλεξάνδρειας και έγινε παιδί της πόλης. Η Αλεξάνδρεια τότε ήταν παρόμοια με τη σύγχρονη Νέα Υόρκη, με την κοινωνική και πολιτιστική της ποικιλομορφία και την κοσμοπολίτικη παρουσία της.

Ωστόσο, ο Walter δεν μπόρεσε να επιτύχει τους στόχους του στην Αλεξάνδρεια, κι έτσι μετακόμισε στην επαρχία Gharbiya για να εργαστεί και να ζήσει. Ας σημειωθεί πως στη Ζίφτα τότε υπήρχε ανθηρή γερμανική κοινότητα.

Ο Walter έζησε στη Ζίφτα, όπου έκτισε ένα σύγχρονο σπίτι και αγόρασε δύο φεντάνια γης, ιδρύοντας ένα μεγάλο εργαστήριο για την κατασκευή και την επισκευή γεωργικών και κλωστοϋφαντουργικών μηχανημάτων. Είχε επίσης δύο αλευρόμυλους και μια έπαυλη στην πόλη Kafr El-Junaidi, η οποία ήταν γνωστή ως Hess Mansion εκείνη την εποχή. Τώρα, ονομάζεται Heet Mansion. Ας μη ξεχνάμε δε, πως ο Walter Hess ήταν μάρτυρας στα χρόνια της ζωής του στη Ζίφτα της ανόδου του αιγυπτιακού εθνικού κινήματος ενάντια στη βρετανική αποικιοκρατία, αφού η πόλη ήταν σύμβολο ηρωισμού και αντίστασης κατά την επανάσταση του 1919.

Πάντως, οι ερευνητές λένε ότι το δημοτικό συμβούλιο της Ζίφτα εξακολουθεί να διαθέτει έγγραφα που σχετίζονται με την περιουσία των Hess. Αυτά περιλαμβάνουν έναν χειρόγραφο χάρτη της γης στην οποία χτίστηκε το εργαστήριο καθώς και την απόρριψη από την πόλη στο αίτημα του Hess να χτίσει έναν τοίχο γύρω του.

Ο Rudolf Hess μιλούσε άπταιστα την αγροτική αραβική διάλεκτο που επικρατούσε στο Κυβερνείο Gharbiya. Αγαπούσε ιδιαίτερα την Τάντα και απολάμβανε πολλές φιλίες εκεί. Αν και η οικογένεια διέμενε στη Ζίφτα, ο Rudolf επισκεπτόταν τακτικά την Τάντα και ζήτησε μάλιστα από τον πατέρα του να εξετάσει το ενδεχόμενο να μετακομίσουν εκεί, διατηρώντας το ακίνητο στη Ζίφτα.

Ο Rudolf ήταν 16 ετών όταν έφυγε από την Αίγυπτο το 1910, αλλά επέστρεψε για να περάσει το καλοκαίρι εκεί το 1912. Όταν οι βρετανικές αρχές στην Αίγυπτο κατάσχεσαν την περιουσία του πατέρα του το 1914, μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Rudolf επέστρεψε στη Ζίφτα το 1925, όπου πέτυχε την ακύρωση της κατάσχεσης και την ανάκτηση της πατρογονικής περιουσίας. Εν τω μεταξύ, μετά από ένα χρόνο σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου το 1919, ο Hess γνώρισε τον Χίτλερ το 1920. Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Ναζιστικό Κόμμα και αφοσιώθηκε στην υπηρεσία του Χίτλερ.

Το 1934, ο Walter Hess αποφάσισε ότι ήταν καιρός να φύγει από την Αίγυπτο, ειδικά αφού ο γιος του είχε γίνει πια το πιο κοντινό πρόσωπο στον νέο Γερμανό ηγέτη, τον Αδόλφο Χίτλερ, ο οποίος είχε ανέλθει στην εξουσία ένα χρόνο νωρίτερα. Έτσι, πούλησε την περιουσία του στη Ζίφτα στον Hajj Ibrahim El-Fakhrani, ο οποίος ήταν ο επιστάτης και πρώτος βοηθός του.

Ο Walter επέστρεψε στη Γερμανία, αλλά δεν έμεινε πολύ εκεί, καθώς σύντομα επέστρεψε για να ζήσει στην Αλεξάνδρεια με τη γυναίκα του. Η οικογένεια Hess παρέμεινε στην Αλεξάνδρεια μέχρι το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, όταν κλιμακώθηκε η βρετανική καταστολή έναντι των Γερμανών σε όλο τον κόσμο.

Ο Rudolf Hess ήταν αναπληρωτής του Χίτλερ εκείνη την εποχή και στενός φίλους του Χασάν Νασάτ Πασά, του Αιγυπτίου πρεσβευτή στο Βερολίνο. Έτσι, απευθύνθηκε στον Αχμέτ Μαχέρ Πασά, τον πρωθυπουργό της Αιγύπτου, ζητώντας τη βοήθειά του. Οι ιστορικοί λένε ότι έστειλε ένα μήνυμα στον Μαχέρ Πασά μέσω του φίλου του Καμάλ Ελ-Ντιν Τζαλάλ, στο οποίο έλεγε : ¨Ξέρετε ότι γεννήθηκα στην Αίγυπτο και ότι αγαπώ την Αίγυπτο και τους Αιγύπτιους, κι ελπίζω ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση θα διευκολύνει το ταξίδι του πατέρα και της μητέρας μου, καθώς και κάποιων Γερμανών που κρατήθηκαν λόγω του πολέμου¨. Ο Μαχέρ Πασάς αποδέχτηκε το αίτημα του αναπληρωτή του Χίτλερ και έστειλε πίσω την οικογένειά του με ένα πλοίο που αναχώρησε από την Αλεξάνδρεια λίγες μέρες αργότερα.

Θα πρέπει να τονιστεί πως η οικογένεια του Ibrahim El-Fakharani, ο οποίος αγόρασε το ακίνητο των Hess, ήταν μεταξύ των οικογενειών που συμμετείχαν στην ανακήρυξη της Δημοκρατίας της Ζίφτα. Ίσως η δήμευση της περιουσίας των Hess από τις βρετανικές αρχές, η εμπειρία του Walter κατά την επανάσταση του 1919 και η ανακήρυξη της Δημοκρατίας της Ζίφτα ήταν μεταξύ των λόγων για τη δυσαρέσκεια του Rudolf για τη Βρετανία. Περιέγραφε τη Βρετανία μετά την κατάσχεση της περιουσίας της οικογένειας ως ¨πειρατικό κράτος¨. Κατά την εκτίμηση ορισμένων, η θέση του Χίτλερ για τη Βρετανία επηρεάστηκε από τη γνώμη του Hess, αφού ο Χες ήταν μαζί με τον Χίτλερ στη φυλακή, ο οποίος και του υπαγόρευε το βιβλίο του Mein Kampf.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Στα 1961 στη Ζίφτα έστεκε ακόμη το αρχοντόσπιτο της οικογένειας Σκυλίτση όπου γεννήθηκε το 1874 η Έλενα Σκυλίτση μετέπειτα σύζυγος του Ελευθερίου Βενιζέλου. Στο σπίτι αυτό έζησε κατόπιν για πολλά χρόνια ο Rudolf Hess. Κάποιες πηγές μάλιστα αναφέρουν πως η μητέρα του ήταν Αιγυπτιώτισσα, το γένος Γεωργιάδη, γεγονός όμως που μετά από επικοινωνία μας αμφισβητεί ο ιστορικός Ντέιβιντ Ίρβινγκ. Στα 1961 στο ιστορικό αυτό σπίτι ήταν εγκατεστημένο το γραφείο του γνωστού βαμβακέμπορου Δ. Παυλίδη.

Πηγές : ¨Al Ahram Weekly¨, Cairo 17/5/2022 – Ν.Νικηταρίδης ¨Η Αιγυπτιώτικη Προσφορά σε Ελλάδα και Αίγυπτο¨, εκδ. Αγγελάκη, Αθήνα 2021