Βασίλης Α. Πουλαρίκας

 

Την Κυριακή 3 Μαρτίου, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στο Χαμζάουι του Καΐρου, σφυρηλατήθηκε  από τα χέρια της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Θεοδώρου Β, ένας ακόμα χρυσός και λαμπερός κρίκος στην μακραίωνη Αρχιερατική αλυσίδα διαδοχής  της Αφρικανικής Ηπείρου.

 

Υπό την μυσταγωγική καθοδήγηση του Πηδαλιούχου του Αλεξανδρινού Θρόνου, ο εψηφισμένος Ιεράρχης κ. Στέφανος Σουλιμιώτης, έλαβε κατά την Αλεξανδρινή τάξη,τον τρίτο και τελευταίο μυητικό βαθμό της Ιερωσύνης, χειροτονούμενος ως  Βοηθός Επίσκοπος της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Ιεράς Επισκοπής Ιππώνος.

 

Πριν περιγράψουμε όμως την φωτεινή αυτή ημέρα για τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο, αξίζει να ανιχνεύσουμε το ισχυρό αποτύπωμα που άφησε στην Καϊρινή Παροικία η ακάματη εργασία του, στον Κοινοτικό Ναό τον Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στον οποίο υπηρετούσε ως Μέγας Εκκλησιάρχης του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Προϊστάμενος του Ιερόυ Ναού.

 

 

 

Η αγαστή του συνεργασία σε όλα τα εκκλησιαστικά θέματα με την Ελληνική Κοινότητα του Καΐρου, η ιδιαίτερα εποικοδομητική σχέση του με την Αντιπρόεδρο της Ε.Κ.Κ. και υπεύθυνη των Ναών και των Κοιμητηρίων κα Χρυσάνθη Σκουφαρίδου, αλλά και η θερμή του καθημερινότητα με το Ελληνορθόδοξο και το Αραβόφωνο ποίμνιο του Καΐρου, είναι τα στοιχεία που τον κατέστησαν έναν ιδιαιτέρως αγαπητό και προσφιλή σε όλους Ιεράρχη.

 

Πέραν όμως από την ποιμαντική του περπατησιά στο Κάιρο ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ιππώνος Στέφανος, ήρθε στην Αιγυπτιακή μεγαλούπολη με τις «βαλίτσες» του γεμάτες με πνευματικούς δεσμούς και σχέσεις καρδιάς που απλώνονται σε όλη την Ελλάδα. Και αυτό φάνηκε στην χειροτονία του, με το μέγα πλήθος λαϊκών και κληρικών που τον τίμησαν με την παρουσία τους κατακλύζοντας τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου.

 

 

 

 

Συμφοιτητές του στις Ιερατικές Σχολές, πνευματικά του παιδιά από την Αργυρούπολη, το Ελληνικό και την Γλυφάδα, συμμαθητές του που κάθησαν δίπλα του στα σχολικά θρανία της νιότης του στην Κυπαρισσία, αλλά και συγγενείς και φίλοι του που ήρθαν, άλλοι για λίγες ημέρες και άλλοι για μερικές ώρες, που ταξίδευσαν βράδυ άυπνοι και φύγαν με την επόμενη πτήση πίσω στην Ελλάδα. Καλοντυμένες και χαμογελαστές παρουσίες ανθρώπων που ήρθαν να τιμήσουν τον φίλο τους και συνοδοιπόρο της ψυχής τους, τον δικό τους άνθρωπο στην σημαντικότερη ίσως στιγμή της ιερατικής του πορείας προς το φως.

 

Πλήθος όμως μεγάλο και από τους Αρχιερείς που μετείχαν στο Αρχιερατικό συλλείτουργο που προεξήρχε ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Θεόδωρος. Οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες:  Γέρων Λεοντοπόλεως Γαβριήλ Γενικός Πατριαρχικός Επίτροπος, Ρόδου Κύριλλος, Ερμουπόλεως Νικόλαος, Μέμφιδος Νικόδημος Πατριαρχικός Επίτροπος Καΐρου, Νουβίας Σάββας, Ιλίου-Αχαρνών και Πετρουπόλεως Αθηναγόρας, Γλυφάδας- Ελληνικού- Βούλας- Βουλιαγμένης και Βάρης Αντώνιος, Πτολεμαΐδος Παντελεήμων Αρχιγραμματεύς της Αγίας και Ιεράς Συνόδου Πηλουσίου Νάρκισσος, Πατριαρχικός Επίτροπος Αλεξανδρείας, Καρθαγένης Μελέτιος, Πέτρας και Χερρονήσου Γεράσιμος, Λαρίσης και Τυρνάβου Ιερώνυμος, Κινσάσας Θεοδόσιος, οι Θεοφιλέστατοι Επαρχιούχοι Επίσκοποι Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης Πρόδρομος, Μπουζουμπούρας και Μπουρούντι Ισαάκ και οι Θεοφιλέστατοι Βοηθοί Επίσκοποι Κνωσσού Μεθόδιος, και Κωνσταντιανής Κοσμάς.

 

 

 

 

Έλαβαν μέρος ακόμη, ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Χαριτάκης, Καθηγούμενος της Ι. Μονής Πσναγίας Αγκαράθου Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης, οι Πανοσιολογιώτατοι  Πρωτοσύγκελλοι των Ι.Μητροπόλεων Ιλίου, Μέμφιδος και Παροναξίας και άλλοι κληρικοί και μοναχοί από τις Εκκλησίες του Καΐρου. Τους ύμνους έψαλαν ο Πρωτοψάλτης της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Αλέξανδρος Ρηγάκης, με τον Πρωτοψάλτη κ. Τόνυ Ατάλα και πλήθος Ελλήνων και Αραβόφωνων ψαλτών.

 

Κεντρική φιγούρα της εορταστικής ημέρας ήταν αναμφισβήτητα ο κατά σάρκαν πατέρας του χειροτονηθέντος Επισκόπου, Αιδεσιμολογιώτατος  Πρωτοπρεσβύτερος π. Παναγιώτης Σουλιμιώτης, κληρικός της Ι.Μ.Τριφυλίας που  κατασυγκινημένος μετείχε στην θεία μυσταγωγία, βλέποντας τον γιο του γονατισμένο μπροστά στην Αγία Τράπεζα να λαμβάνει από τα χέρια του Πατριάρχη Αλεξανδρείας το Πνεύμα το Άγιο.

 

 

 

 

Με μάτια βουρκωμένα και με φωνή που έτρεμε από την συγκίνηση ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος, απευθυνόμενος στον Μακαριώτατο Πατριάρχη εξήρε την καθοριστική συμβολή του στην διαμόρφωση της ψυχής του λέγοντας: «Κοντά σας γνώρισα τον Πάπα και  Πατριάρχη, τον  στοργικό πατέρα κληρικών και λαϊκών, τον χρυσόκαρδο λέοντα. Τον ακούραστο εργάτη του Ευαγγελίου, τον εμπνευστή καλών και αγαθών έργων πίστεως και ευποιίας. Τον φλογερό ιεραπόστολο. Τον μεγαλοπρεπέστατο  λειτουργό αλλά και τον επιμελώς κρύπτοντα κάτω από το Κριτάτο  του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας το μοναχικό τριβώνιο. Στο πρόσωπό σας  βρίσκουν απήχηση τα όσα γράφει ο  ποιητής Οδυσσέας Ελύτης: Στην εποχή μας, πολλοί μιλούν για αγάπη. Λίγοι ξέρουν τι σημαίνει και ακόμη πιο λίγοι ξέρουν να αγαπούν. Καθημερινά θα προσπαθώ  να σας ευχαριστώ με την διακονία μου και την υπακοή μου. Τα όσα υποσχέθηκα προ ολίγου στην Ομολογία Πίστεως μου, ευχηθεί τε να τα τηρήσω επακριβώς και κατά την φοβερά ημέρα της κρίσεως να παραδώσω την παρακαταθήκη στον Δεσπότη Κύριό μας όπως την λαμβάνω σήμερον. Προσεύχομαι πολλά να είναι τα έτη Σας. Καθημερινά να βλέπετε να προοδεύει το έργο Σας, ιδιαιτέρως το  ιεραποστολικό στην Αφρικανική Ήπειρο. Τα πνευματικά τέκνα και εγγόνια σας, να σας κομίζουν πάντα κλάδους αγαθοεργίας.

 

 

 

Τα μάτια όλων μας στραφήκαν πάνω στον λόγο του, και οι καρδιές μας ράγισαν όταν τον ακούσαμε να απευθύνεται στον πατέρα του Παναγιώτη, στην μητέρα του Ολυμπία και στις παραινέσεις τους,  που μια ολόκληρη ζωή ύφαιναν με ταπεινότητα σε κάθε του βήμα, αλλά και στον αδελφό του Δημήτρη που τόσο αδόκητα έφυγε από την ζωή.

 

«Μεγάλωσα παρά τους πόδας Στεφάνου Αρχιερέως του ανεξικάκου  ευγενούς και λογιοτάτου. Από την παιδική μου ηλικία  με νουθετούσε πνευματικά και συνεχώς  με κατάρτιζε  με υπομονή και αγάπη. Άριστος λειτουργός ο ίδιος με δίδαξε να ίσταμαι  ενώπιον του Ιερού Θυσιαστηρίου, το κέντρο της ζωής του κληρικού όπως συχνά μας  τόνιζε,  και να τελώ τα ιερά μυστήρια με φόβο Θεού, ιεροπρέπεια και κατάνυξη. Συχνά δε μου  υποδείκνυε ότι πρέπει να  οικοδομώ με χριστοκεντρικά κηρύγματα  τον λαό του Θεού και όχι με  πολιτικούς η κοινωνικούς σχολιασμούς.

 

 

 

Στην σκέψη μου φέρω την ημέρα ,που δωρίζοντάς μου προσωπικά του άμφια, με συγκίνηση μου  είπε “παιδί μου προσεύχομαι  να έλθει η ευλογημένη ώρα  να λειτουργήσεις με αυτά. Εγώ θα σε καμαρώνω από τον ουρανό”  

 

Το δάκρυ της προσευχής του, ο άγγελός του το περισυνέλλεξε και το μετέφερε στον ουρανό ενώπιον  του Τρισαγίου  Κυρίου της Δόξης και νυν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, αυτό το αίτημα της  προσευχής του να εκπληρωθεί.  

 

Η μητέρα μου πρεσβυτέρα Ολυμπία και ο αδελφός μου Δημήτριος. Με τα μάτια της ψυχής, τους βλέπω να είναι εδώ κοντά μου και να χαίρονται μαζί μας.  Ακούω την συχνή  ευχή της μητέρας μου. Δεν ήταν ευχή για μια γρήγορη  προαγωγή στα υψηλά αξιώματα της εκκλησίας. Σε κάθε προαγωγικό βήμα της ζωής μου, μού ευχόταν. ‘’Χαίρομαι πολύ παιδί μου, αλλά πάντα να προσέχεις στην ζωή σου  για να μην χάσεις  την πορεία σου προς την Βασιλεία των Ουρανών”.

 

Την ευχαριστώ για τις δακρύρροες για μένα  προσευχές της. Την πίκραναν πολλοί, αλλά η υπομονή της  θεωρώ έγινε το εισιτήριό της για την αιώνια χαρά του παραδείσου.  Ο Δημήτρης  με την αγάπη του και το τίμιο παράδειγμα του με στήριζε σε κάθε βήμα μου. Ένιωθα το αδελφός υπό αδελφού βοηθούμενος, ως πόλη οχυρά . Συνεχίζω όμως να το νιώθω διότι είναι δίπλα μου ο νεότερος αδελφός μου Γεώργιος και η έντονη επιστηρικτική αγάπη των μελών των οικογενειών  τους . 

 

 

 

Ξεχωριστή αναφορά έκανε επίσης και για όλους τους Ιερείς και Αρχιερείς που στην ζωή του στάθηκαν στον δρόμο του αρωγοί και τον βοήθησαν με ταπεινότητα να κρατήσει ίσια την περπατησιά του με τελευταίο στην πορεία αυτή, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μέμφιδος και Πατριαρχικό Επίτροπο Καΐρου Νικόδημο.

 

Συγκινημένος και ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος από το λόγια που άκουσε και παίρνοντας και αυτός τον λόγο ανταπέδωσε την αγάπη, την εκτίμηση και την υποταγή που ο Θεοφιλέστατος επέδειξε όλα αυτά τα χρόνια στην Εκκλησία.

 

«Θεοφιλέστατε Εψηφισμένε Επίσκοπε Ιππώνος κ.Στέφανε. Εισερχόμενος στον τρίτο και τελευταίο βαθμό της Ιερωσύνης, στο υψηλό υπούργημα της Αρχιερωσύνης, καθήκον σου θα είναι να διδάσκεις, να κατηχείς, να νουθετείς, να τελείς τα Ιερά Μυστήρια ως Αρχιθύτης Θεού και να οδηγείς τις διψασμένες ψυχές των ανθρωπων στην οδό, την άγουσα στην Βασιλεία των Ουρανών. Συνεχώς να έχεις κατά νουν ότι «ὁ ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων» (Ἰω. ι΄ 11) και ότι θα είσαι εν μέσῳ των αδελφών σου «ὡς ὁ διακονῶν» (Λουκ. κβ΄ 27), ενώνοντας ποιμαντικώς και λειτουργικώς τα επίγεια με τα επουράνια, διότι ο φθαρτός άνθρωπος, ο απομονωμένος, ο άγνωστος, ο απορροφημένος από τις κοσμικές μέριμνες, ο απομακρυσμένος από το θέλημα του Θεού, έχει ανάγκη ὅσον ουδείς άλλος την παρουσία και την δύναμη του θείου φωτός.

 

 

 

 

Σε χρόνους προσκαίρως δισέκτους για το παλαίφατο Πατριαρχείο μας, εξαιτίας κακεντρεχών προσκομμάτων και εφημέρων σκοπιμοτήτων, αλλοτρίων προς την φύση της Εκκλησίας, που προκαλούνται και υπηρετούνται από «αδελφούς» μόνον κατ’ όνομα Ορθοδόξους, στάσου σταθερός στην ακραιφνή πίστη των Αγίων και στο αθάνατο φρόνημα του Γένους, αφοσιωμένος έως θανάτου στον Αποστολικό και Πατριαρχικό Θρόνο του Αγίου Μάρκου. Μη ξεχάσεις ποτέ ότι τούτος ο Θρόνος, ο Οποίος στην δισχιλιετή και αδιάκοπη επί γης ιστορικήπορεία του έδωσε Δόγματα, Κανόνες και Αγίους στην Οικουμενική Ορθοδοξία, είναι ο αρχαιότερος εν ενεργεία θεσμός στην Αφρικανική ήπειρο. Τούτος ο Θρόνος δεν εδειλίασε ενώπιον αλλοθρήσκων σπαθιών, δεν οπισθοχώρησε στην θέα αποκεκομμένων χριστιανικών κεφαλών, δεν εφοβήθη ενώπιον ποταμών χριστιανικών αιμάτων. Αντιθέτως, κραταιώθηκε επί των σφαγιασμένων σωμάτων θυσιασθέντων Πατριαρχών και κληρικών Αλεξανδρινών.  Όσο αδύνατον είναι ο ψυχρός βορράς να εξαφανίσει την καυτή ζέστη της Αφρικανικής γης, τόσον αδύνατον είναι και τούτος ο Θρόνος να κλονισθή από πάσης φύσεως επιθέσεις παγωμένων από πνευματική αναλγησία  καρδιών συγχρόνων «Γραμματέων, Φαρισαίων και Αρχιερέων», οι οποίες προσφέρουν και σήμερα τα «τριάκοντα αργύρια» προς εξεύρεση ενός νέου τραγικού «Ιούδα», αμετανόητου προδότη του Χριστού και αυτοβούλως απαγχονιζομένου εις το διηνεκές!

 

Πρόσεχε, συνεπώς, τους λόγους του Αγίου Ιγνατίου Αντιοχείας προς τους Μαγνησίους και δίδασκε τους πιστούς στην αφοσίωση προς την Αποστολική Εκκλησία μας, «ὥσπερ οὖν ὁ Κύριος ἄνευ τοῦ Πατρός οὐδέν ἐποίησεν, ἡνωμένος ὤν· οὔτε δι’ ἑαυτοῦ, οὔτε διά τῶν Ἀποστόλων· οὕτω μηδέ ὑμεῖς ἄνευ τοῦ ἐπισκόπου καί τῶν πρεσβυτέρων μηδέν πράσσετε· μηδέ πειράσητε εὔλογόν τι φαίνεσθαι ἰδίᾳ ὑμῖν, ἀλλ’ ἐπί τό αὐτό. Μία προσευχή, μία δέησις, εἷς νοῦς, μία ἐλπίς ἐν ἀγάπῃ, ἐν τῇ χαρᾷ τῇ ἀμώμῳ, ὅ ἐστίν Ἰησοῦς Χριστός, οὗ ἄμεινον οὐδέν ἐστί. Πάντες ὡς εἰς ἕνα ναόν συντρέχετε Θεοῦ, ὡς ἐπί ἕν θυσιαστήριον, ἐπί ἕνα Ἰησοῦν Χριστόν, τόν ἀφ’ ἑνός Πατρός προελθόντα καί εἰς ἕνα ὄντα καί χωρίσαντα».

 

Πρόσελθε, αδελφέ ηγαπημένε και προσφιλέστατε. Είσελθε στην Χαρά του Κυρίου σου, για να λάβῃς το Πνεύμα το Άγιον, την Χάρη αυτή, η οποία θα σε εμψυχώνει, θα σε στηρίζει και θα σε καθαγιάζει ως ιστάμενον εις τύπον και τόπον Χριστού, ώστε να  εκπληρώσεις την αποστολή σου, κάνοντας πράξη την ανεπανάληπτη φράση του Αγίου προκατόχου σου, Αυγουστίνου Ιππώνος: «Αγάπα τον Θεό και κάμε ό,τι θες». Αμήν!

 

 

 

Και με αυτά τα λόγια ως κατακλείδα αφέθηκε στην πομπή των Αρχιερέων και προσήλθε γονατιστός μπροστά από το Ιερό θυσιαστήριο για να ανυψωθεί από τα χέρια του Πατριάρχη εις τον τρίτο βαθμό της Ιερωσύνης.

 

ΑΞΙΟΣ αναφώνησε ο Μακαριώτατος και μαζί του λαός και κλήρος επανέλαβαν με μια φωνή ΑΞΙΟΣ κάθε φορά που οι Αρχιερείς τον κοσμούσαν με όλα τα στοιχεία ολοκληρώνοντας την Αρχιερατική του εικόνα.

 

Κατασυγκινημένος ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος, συνοδευόμενος από τον Μακαριώτατο Πατριάρχη κατέλαβε τον Δεσποτικό Θρόνο ευχαριστώντας όλους για την τιμή που, όπως είπε, κάνανε στο πρόσωπό του με την πολύτιμη παρουσία τους την σημαντική για αυτόν ημέρα. Με υπομονή περίμεναν όλοι στην σειρά για να κοινωνήσουν από τα χέρια του, να λάβουν το αντίδωρο και να εκφράσουν μια ευχή και μια αγκαλιά με τον αγαπημένο τους Ιεράρχη.

 

Επόμενος σταθμός της χαρούμενης ημέρας το Αρχονταρίκι του Ιερού Ναού όπου ακολούθησε πλούσιο κέρασμα προς όλους, ενώ ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος φωτογραφήθηκ, δέχτηκε τα δώρα τους, με τον Πατριάρχη να του δωρίζει ένα καλαίσθητο εγκόλπιο και μια ποιμαντική ράβδο για να στηρίζει, όπως του είπε, τα βήματά του στον δύσκολο δρόμο της Αρχιεροσύνης.

 

Τον χαρμόσυνο και πανηγυρικό παιάνα της ημέρας ακούσαμε με δόξα και τιμή από τους Καϊρινούς μας Προσκόπους μας πού ήρθαν μαζί με τους Αραβόφωνους αδελφούς τους να προσφέρουν τις υπηρεσίας τους στην εορταστική ημέρα.

 

Ακολούθησε επίσημο γεύμα του Θεοφιλέστατου Επισκόπου Ιππώνος Στεφάνου προς τους καλεσμένους του σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αιγυπτιακής πρωτεύουσας όπου και οι περισσότεροι τον αποχαιρέτησαν κλείνοντας με τον καλύτερο τρόπο την λαμπερή ημέρα.

 

Τον Θεοφιλέστατο τίμησαν με την παρουσία τους η  Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αιγυπτο, κα Πόλυ Ιωάννου, ο Γραμματέας της Ελληνικής μας Πρεσβείας κ. Γεώργιος Οικονόμου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Καΐρου κ. Χρήστος Καβαλής, η  Αντιπρόεδρος κα Χρυσάνθη Σκουφαρίδου, η Γενική Γραμματέας κα Βιλλυ Πολίτη Ζουέ, ο Ταμία κ. Αντώνης Ιορδανίδης, ενώ την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας εκπροσώπησε ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Βασίλειος Ζουές.

 

 

 

 

Το «παρών» έδωσαν επίσης: ο ΑΚΑΜ της Ελλάδας Πλοίαρχος κ. Μιχάλης Τσιλιγκάκης,  ο κ.  Έρικ Αδάμ Μέγας Ευεργέτης της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου, ο Άρχοντας των Εκκλησιών του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας κ. Αντώνης Διαμαντίδης, ο Πρώην Αρχηγός του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων Καΐρου κ. Ιωάννης Μελαχροινούδης,η κα. Δέσποινα Τζόβα από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών υποθέσεων της Πρεσβείας, ο κ. Γεώργιος Ζουμπουλίδης  Πρόεδρος του Ορθοδόξου Πατριαρχικού Πνευματικού Κέντρου Σούμπρας, η κα Βάσω Γαζή Αντιπρόεδρος της Φιλοπτώχου Αδελφότητας Ελληνίδων Κυριών Καΐρου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Στέγης Ηλιουπόλεως κ. Ζαχαρίας Φούμελης, η Πρόεδρος του Φιλανθρωπικού Σωματείου «Μαρία η Αιγυπτία» κα Ευαγγελία Θηραίου, ο Διευθυντής της Αχιλλοπουλείου Σχολής κ. Βασίλης Λάγιος, ο κ. Γιώργος Κοκορέλης Διευθυντής της Αμπετείου Σχολής του Καΐρου, ο κ. Σαλέμ Κασίς Πρόεδρος της Εκλησίας των Αρχαγγέλων στο Ντάχερ, καθώς και πολλοί άλλοι εκπρόσωποι Συλλόγων, Συνδέσμων και Σωματείων από Ελλάδα και Αίγυπτο.

 

Την όλη τελετή της χειροτονίας, κάλυψε για λογαριασμό του Αλεξανδρινού Ταχυδρόμου ο  Αρχισυντάκτης της, κ. Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, ενώ η τελετή μεταδιδόταν απευθείας από τον «Φάρο της Ομογένειας».

 

Έτη πολλά Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Ιππώνος Στέφανε!

Δείτε τους λόγους, αλλά και την στιγμή της χειροτονίας του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου: