Γράφει ο Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος*

Ο προστάτης των φτωχών, ο άνθρωπος του θεού, ο “Αιγυπτιώτης άγιος”, ο Άγιος Νεκτάριος ή Νεκτάριος Πενταπόλεως ή Νεκτάριος Αιγίνης, κατά κόσμον Αναστάσιος Κεφαλάς (Σηλυβρία, 1 Οκτωβρίου 1846 – Αθήνα, 9 Νοεμβρίου 1920), ο Πατριαρχικός Επίτροπος στο Κάιρο, δεν έγινε Πατριάρχης Αλεξανδρείας, εκδιώχτηκε , συκοφαντήθηκε , αποκαταστάθηκε κι  έγινε σύγχρονος άγιος της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας . Πρόσφατα ο βίος του έγινε για δεύτερη φορά ταινία, με διεθνείς αξιώσεις αυτή τη φορά και ήδη κερδίζει τις εντυπώσεις στις κινηματογραφικές προβολές.

Σαράντα έτη μετά την κοίμηση του Νεκταρίου ανακηρύχθηκε Άγιος, στις 20 Απριλίου του έτους 1961 από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα  και η τελετή της ανακηρύξεως έγινε στην Αίγινα στις 5 Νοεμβρίου 1961 .

61 χρόνια μετά την επίσημη ανακήρυξη του σε άγιο, φέρνουμε πάλι στο φως το δημοσίευμα της αιγυπτιώτικης εφημερίδας της Αλεξάνδρειας ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, στο άρθρο με τίτλο “ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΠΙΣΤΩΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ ΤΗΝ ΑΝΑΚΥΡΗΞΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ“ με την ανταπόκριση απο εκείνη την τελετή της Αίγινας, που όπως  αναφέρεται, η εικόνα που παρουσίαζε ήταν παρόμοια με τον εορτασμό της Παναγίας στην Τήνο το δεκαπενταύγουστο, με πιστούς που κατέφτασαν από όλα τα μέρη της Ελλάδας. Πλήθος ασθενών κοιμήθηκαν στη Μονή περιμένοντας το θαύμα, ενώ τα τακτικά δρομολόγια των πλοίων ενισχύθηκαν από πολλά έκτακτα που μετέφεραν ασταμάτητα προσκυνητές. Την εικόνα λάμπρυναν τα πολεμικά πλοία του Ελληνικού Στόλου που αγκυροβόλησαν στο λιμάνι της Αίγινας. Παρόντες από νωρίς αρχιερείς, εκπρόσωποι των Πατριαρχείων και της Ιεράς Συνόδου. Το απόγευμα εψάλη Μέγας εσπερινός στη μονή της Αγίας Τριάδας που ασκήτευε και όπου ετάφη.

Χιλιάδες λαού διανυκτέρευσαν στο προαύλιο της Μονής περιμένοντας την πανηγυρική λειτουργία της ανακήρυξης του σε άγιο, που άρχισε στις 5 το πρωί. Μετά τη λειτουργία η πομπή των αρχιερέων, με τους μαθητές της Ριζαρείου να κρατούν λάβαρα και εξαπτέρυγα , συνόδευσαν το λείψανο του Αγίου, σε μια πεζοπορία έξι χιλιομέτρων, συνοδεία αγήματος ναυτών και μουσικής μπάντας του ναυτικού, ως την είσοδο της πόλης όπου περίμενε πλήθος κόσμου.

Η ιερή πομπή διέσχισε τους δρόμους της πόλης και την παραλία σε ατμόσφαιρα πλήρους κατάνυξης. Οι δρόμοι από όπου πέρασε το σκήνωμα του αγίου είχαν στολισθεί με δάφνες και σμύρτα ενώ οι νοικοκυρές στεκόταν στις πόρτες των σπιτιών με τα θυμιατά τους προς τιμήν του αγίου. Τα διαρκή σφυρίγματα από τα πολεμικά και εμπορικά πλοία  που ήταν στο λιμάνι και οι καμπάνες που χτυπούσαν αδιάκοπα κατά τη διάρκεια της λιτανείας, δημιουργώντας μια χαρμόσυνη ατμόσφαιρα. Στη συνέχεια το λείψανο τοποθετήθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό της Αίγινας όπου εψάλη η δοξολογία και αναγνώσθηκε η πράξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου  δια της οποίας ανεκυρήχθη Άγιος. Στη συνέχεια το πλήθος κόσμου σε μεγάλες ουρές προσκύνησε τα λείψανα ως αργά τη νύχτα όπου έληξε η γιορτή με πυροτεχνήματα που ρίχτηκαν από τα πλοία. Δεν παραλείπει δε να τονίσει ότι παρόμοια εορτή ανακηρύξεως Αγίου είχε να γίνει 400 χρόνια, όταν ανακηρύχθηκε ο Άγιος Γεράσιμος Κεφαλληνίας.

Ο Άγιος Νεκτάριος, υπήρξε λαοφιλής ιεράρχης, ποιμενάρχης και παιδαγωγός στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Ο πολύπαθος βίος του  συζητείται συνεχώς. Εμείς θυμόμαστε σήμερα πως ο Άγιος που έζησε στην Αίγυπτο, Αλεξάνδρεια και Κάιρο, στο οποίο επειδή ως πατριαρχικός επίτροπος διέμενε στον Άγιο Νικόλαο στο Χαμζάουι,  υπάρχει  σήμερα κι ένας μικρός ναός αφιερωμένος στη μνήμη του Αγίου των Ελλήνων του Καΐρου, κάτω ακριβώς από την οικία του, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει κειμήλια κι έπιπλα του, στον τόπο που ευλόγησε με την παρουσία του .

Η μνήμη του εορτάζεται τρεις φορές ετησίως. 9 Νοεμβρίου θα εορταστεί στον Άγιο Νικολαο Χαμζάουι η Κοίμηση  του προεξάρχοντος του Πατριαρχικού Επιτρόπου Καΐρου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μέμφιδος κ. Νικόδημου και την παραμονή θα τελεστεί Μέγας Πανηγυρικός Αρχιερατικός  Εσπερινός μετά αρτοκλασίας και λιτάνευση του Ιερού Λειψάνου του Αγίου . Η Ανακομιδή λειψάνων  εορτάζεται στις 3 Σεπτεμβρίου και η Αναγνώριση Αγιότητος στις 20 Απριλίου.

Παρουσιάζουμε στις φωτογραφίες προσωπικά του αντικείμενα, το πτυχίο του από τη Θεολογική, την κάρτα του με την ευχή του, ένα χειρόγραφό του, ένα αναμνηστικό θείας λειτουργίας με τη σφραγίδα του που χάρισε σε εκκλησία της Ισμαηλίας, την υπογραφή του από επίσημο έγγραφο , μερικές από τις αγιογραφίες που  τον απεικονίζουν το λείψανο του, μικρές πολυκαιρισμένες εικονίτσες φυλαχτά, τις αφίσες των ταινιών για τη ζωή του και το μήνυμα του στο βιβλίο επισκεπτών στην Καψοκαλύβα, στο Άγιο Όρος 28 Ιουλίου 1898, που αναφέρει “Τοις ερημικοίς ζωὴ μακαρία εστί, θεϊκώ έρωτι πτερουμένοις”. Μακαρία είναι η ζωή των ερημιτών, διότι με τα φτερά του θεϊκού έρωτα πετάνε στο Θεό. Όπως ο Άγιος Νεκτάριος που άφησε την ευχή του στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια…

Το παρακάτω βίντεο  της Κινηματογραφικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης μπορείτε να παρακολουθήσετε   τις εκδηλώσεις που έγιναν στην Αίγινα  στις 5 Νοεμβρίου του 1961 με αφορμή την κατάταξη του Αγίου Νεκταρίου στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

*Διευθυντής του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου.