Ν. ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

Στην Ξάνθη και ιδιαίτερα στον οικισμό Άβατο, αλλά και στα γειτονικά χωριά Παλαιό Κατράμιο, Εύλαλο, Δέκαρχο, Κρεμαστή και Παλαιό Εράσμιο ζουν περίπου 1.000 Έλληνες με μαύρο χρώμα, γνωστοί ως ¨μαύροι Έλληνες¨.

Ο καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Νικόλαος Ξηροτύρης αναφέρει πως :  ¨Η ιστορία των ανθρώπων αυτών είναι άγνωστη. Υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε μόνο. Ο πρώτος επιστήμονας που τους εντόπισε ήταν ο πρίγκιπας Πέτρος της Δανίας και της Ελλάδας. Ανθρωπολόγος ο ίδιος, σε μελέτη του στα χωριά της βόρειας Ελλάδας εντυπωσιάστηκε από την κοινότητα. Η περιοχή αυτή ήταν αιγυπτιακό τσιφλίκι. Τους είχαν φέρει πλούσιοι Αιγύπτιοι. Είναι απόγονοι Αφρικανών, κυρίως Σουδανών, που μεταφέρθηκαν στην περιοχή στα τέλη του 18^ου  – αρχές 19^ου αιώνα από Αιγύπτιους σουλτάνους, όπως ο Μωχάμεντ Άλη, που γεννήθηκε στην Καβάλα και του ανήκε η περιοχή της Καβάλας και της Ξάνθης. Από την Κατοχή και μετά όμως ξεκίνησαν οι μικτοί γάμοι και είναι δύσκολο να βρεις γνήσιους.

Εμείς έχουμε να σημειώσουμε τα εξής : Ο Μωχάμεντ Άλη ανέλαβε την ηγεσία της Αιγύπτου το 1805, ενώ το 1826 ο γιος του Ιμπραήμ εκστράτευσε στην Ελλάδα. Από την άλλη, το Σουδάν απετέλεσε τμήμα της Αιγύπτου από το 1820/22 ως το 1956. Άρα, οι ¨μαύροι Έλληνες¨ ήταν είτε Αιγύπτιοι Νούβιοι που μεταφέρθηκαν στα 1805-1822, είτε Σουδανοί που εγκαταστάθηκαν μετά το 1822. Τώρα, να ήταν μέλη του εκστρατευτικού σώματος του Ιμπραήμ και να παρέμειναν στην Ελλάδα μετά το 1826, λίγο δύσκολο.

Πάντως, Μουσουλμάνοι γαρ στο θρήσκευμα ζουν αρμονικά με τους Χριστιανούς της περιοχή, όντας οι περισσότεροι τεχνίτες και αγρότες, χωρίς να αντιμετωπίζουν φυλετικά προβλήματα, ενώ δηλώνουν με υπερηφάνεια ότι υπηρέτησαν στον ελληνικό στρατό και ενοχλούνται  όταν τους ρωτούν αν είναι Έλληνες. Μάλιστα, υπήρξε γι’ αυτούς η δυνατότητα με την ανταλλαγή των πληθυσμών που προέβλεπε η Συνθήκη της Λωζάννης να εγκατασταθούν στην Τουρκία, αλλά εκείνοι θέλησαν να παραμείνουν στην Ελλάδα. Το 1923 έγιναν επίσημα Έλληνες πολίτες και ως τέτοιοι πήραν με εντολή της ελληνικής κυβέρνησης μερίδιο από τα τσιφλίκια των Τούρκων. Όπως σημειώνει όμως εμφατικά ο δημοσιογράφος Μιχάλης Στούκας, ¨δυστυχώς η Ελληνική Πολιτεία, σε ένα από τα πολλά λάθη της, έχει καθορίσει ότι τα παιδιά τους θα πρέπει να φοιτούν σε μειονοτικά σχολεία στα οποία μαθαίνουν εκτός από Ελληνικά και Τούρκικα¨.