Βασίλης Α. Πουλαρίκας

Κάποια στιγμή ένας Έλληνας διπλωμάτης, μοιράστηκε μαζί μας την ιστορία μίας Ελληνικής Παροικίας, στην χώρα της οποίας βρέθηκε σε κάποια στιγμή της πολύχρονης καριέρας του. «Εντυπωσιάστηκα με την υπεραιωνόβια διαδρομή στον χρόνο αυτής της ιστορικής Κοινότητας των Ελλήνων και από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντά μου έθεσα τον εαυτό μου στην διάθεση των συμπατριωτών μου για οποιαδήποτε βοήθεια και συνέργεια σε δράσεις και εκδηλώσεις που θα μπορούσαν να τονώσουν και να αναθερμάνουν την πρότερη αίγλη αυτής της φωτεινής κοιτίδας του Ελληνικού Πολιτισμού της Ομογένειας. Η απάντηση που πήρα με σόκαρε. Αυτό που πραγματικά επιθυμούσαν από την Μητροπολιτική Ελλάδα ήταν να τους αφήσουμε να «σβήσουν», όπως μου εκμυστηρεύτηκαν, με αξιοπρέπεια, αποδεχόμενοι υπαρξιακά ότι ο ιστορικός τους κύκλος έχει προ πολλού κλείσει».

Δεν θα αποκαλύψουμε την χώρα για την οποία ο Έλληνας αυτός διπλωμάτης αναφερόταν για λόγους ευγένειας, αλλά θα κρατήσουμε την ιστορία που μας εμπιστεύτηκε ως άκρως διδακτική.

Περιδιαβαίνοντας νοερά στην υδρόγειο σφαίρα του πολυκύμαντου Ελληνισμού της διασποράς, συναντούμε πολλές τέτοιες στενάχωρες, αλλά αναπόφευκτες ιστορίες που επιβεβαιώνουν πως «τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ‘ αυτό μένειν» όπως μας κληροδότησε ο Ηράκλειτος θέλοντας να μας θυμίσει ότι τίποτα δεν μένει αμετάβλητο στην ροή του χρόνου και ότι όλα αλλάζουν.

Για αυτήν λοιπόν την αλλαγή και την πορεία προς το φως αυτή τη φορά, γράφουμε το ανά χείρας άρθρο, θέλοντας να δώσουμε στους αναγνώστες μας μια σημαντική και ελπιδοφόρα είδηση για τις τελευταίες εξελίξεις της Ελληνικής μας Κοινότητας στο Κάιρο.

Στις αρχές του Μάρτη η Ελληνική Πολυκατοικία στην οδό Τάλαατ Χάρμπ στον αριθμό 32 μετά από σχεδόν δέκα μήνες εντατικής ανακαίνισης της εξωτερικής της όψης παραδόθηκε στην  Ελληνική Κοινότητα του Καΐρου.

Όλο αυτό το διάστημα όσες φορές και αν περνούσαμε από τον πολύβουο αυτό δρόμο της Καϊρινής μεγαλούπολης τα μάτια μας αναπόφευκτα σηκώνονταν και ενώνονταν με το μπλε του ουρανού, προσπαθώντας να αντιληφθούν για το τι γινόταν πίσω από το πράσινο υφασμάτινο παραπέτασμα που κάλυπτε ολοσχερώς τις σκαλωσιές. Διακρίναμε μόνο τις φιγούρες των εργατών που αχνοφαίνονταν καθώς περπατούσαν με αυτοπεποίθηση πάνω στα χοντρά μαδέρια που θα ‘λεγες, με τον ήλιο κόντρα στα μάτια μας, ότι αψηφούσαν την βαρύτητα και κρέμονταν στην κυριολεξία στο κενό.

Ένα πραγματικά έργο πνοής για το ιστορικό αυτό τοπόσημο της Παροικίας μας, που ενώ είχε χάσει κάθε ικμάδα της αλλοτινής του ομορφιάς, αναγεννήθηκε από την λήθη δεκαετιών και μας γέμισε με τον πηγαίο ενθουσιασμό των ανθρώπων εκείνων που το θαύμασαν στα πρώτα του εγκαίνια πριν από εκατό και πλέον χρόνια.

«Ξεκινήσαμε με το σχέδιο μιας ανακαίνισης μικρής κλίμακας και αρχικά κινηθήκαμε στο μέτρο του αναγκαίου, για να επισκευάσουμε τους εξωτερικούς σοβάδες και τα περβάζια που βρίσκονταν σε κρίσιμο σημείο διάβρωσης και θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να προκαλέσουν ένα ατύχημα στους διερχόμενους πεζούς, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την Κοινότητα». Με αυτά τα λόγια ο προϊστάμενος της Εφορείας Ακίνητης Περιουσίας κ. Λεωνίδας Φοντριέ μας έβαλε στο κλίμα των πρώτων διερευνητικών συζητήσεων, αλλά και στην αλλαγή του αρχικού σχεδιασμού, όταν μετά από συνεχείς επιτόπιες επισκέψεις με τον κ. Στέλιο Χαλκιά Προϊστάμενο Τεχνικών και Συντήρησης αποφάσισαν τελικά, ότι η ολική ανακαίνιση ήταν μονόδρομος. «Εκθέσαμε στην Διαχειριστική Επιτροπή την συνολική εικόνα του κτηρίου», μας είπε ο κ. Φοντριέ «και την πεποίθησή μας ότι ένα ακόμα «μερεμέτι» στις βασικές ανάγκες της εξωτερικής όψης, θα ήταν επί της ουσίας μια τρύπα στο νερό για το ταλαιπωρημένο αυτό οικοδόμημα. Τα αντανακλαστικά του Προεδρείου και όλης της Επιτροπής ήταν άμεσα και οι δύο Κοινοτικοί Επίτροποι έφυγαν από την αίθουσα συνεδριάσεων με ένα ομόφωνο «ΝΑΙ» για να επιτελέσουν από κοινού το βέλτιστο αποτέλεσμα.

«Από την αρχή αντιμετωπίζαμε δυσκολίες σε όλα τα επίπεδα της ανακαίνισης που σε άλλες συνθήκες θα μας κόστιζαν πολύμηνες καθυστερήσεις και ματαιώσεις των αρχικών μας σχεδιασμών», μας είπε ο κ. Χαλκιάς, ο οποίος σε συνεχή βάση βρισκόταν δίπλα στο έργο επιστατώντας τα συνεργεία και δίνοντας λύσεις σε λεπτομέρειες που ανέκυπταν από την μια στιγμή στην άλλη.

«Δεν θέλαμε να κάνουμε μια απλή ανακαίνιση διορθώνοντας μόνο τα ετοιμόρροπα περβάζια», μας είπαν με μια φωνή και οι δύο Κοινοτικοί Επίτροποι. «Θέλαμε να δούμε την Πολυκατοικία της Κοινότητάς μας, που στην πλειονότητα των ορόφων της μένουν Έλληνες Πάροικοι και να είμαστε υπερήφανοι, όπως και όλοι οι Αιγυπτιώτες, με το τελικό αποτέλεσμα που θα παρουσιάσουμε. Και αυτό έγινε τελικά. Ζούσαμε, και πάνω από όλους οι ένοικοι της Πολυκατοικίας, μια συνεχή καθημερινή ενόχληση με σκόνη και ανυπόφορο θόρυβο», μας εκμυστηρεύτηκε με γέλια ο κ. Χαλκιάς, «αλλά τα καταφέραμε, δεν νομίζετε»;

Αναδιοργανώσαμε με λειτουργικό τρόπο όλες τις εξωτερικές καλωδιώσεις από τις κεραίες των τηλεοράσεων αλλά και τις σωληνώσεις των κλιματιστικών. Κατεβάσαμε τις πάμπολλες αντιαισθητικές ταμπέλες των καταστημάτων και γραφείων από όλους τους ορόφους. Γκρεμίσαμε και ξαναχτίσαμε με χρηματοδότηση της Κοινότητας όλες τις προσόψεις των καταστημάτων που με τις συνεχείς καταπατήσεις είχαν παρανόμως υπερβεί τα όριά τους. Τέλος αντικαταστήσαμε όλα μα όλα τα φθαρμένα στοιχεία της πρόσοψης με νέα, από το ίδιο υλικό για να μην φαίνεται καμία διαφορά στο μάτι, έστω και αν κάποιος πάει πολύ κοντά».

Στο αντίποδα των τεχνικών έργων, η υπεύθυνη των νομικών θεμάτων της Κοινότητας κα Βίλλυ Πολίτη Ζουέ συντόνιζε την ομάδα των  δικηγόρων, που είχαν να αντιμετωπίσουν, για την έκδοση των πολλαπλών αδειών, όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις διαφόρων κρατικών υπηρεσιών πέραν της Πολεοδομίας, λόγω του ότι το κτήριο ήταν χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο και «ζωντανό» στοιχείο της Αρχιτεκτονικής κληρονομίας του Καΐρου. Απίστευτες ιστορίες και καμιά φορά κωμικοτραγικές, ακούγαμε κατά καιρούς και από τους τρεις Κοινοτικούς Επιτρόπους που είχαν την ευθύνη του έργου.

Η Ελληνική αυτή Πολυκατοικία στο κέντρο του Καΐρου, όπως την βλέπουμε σήμερα, αντανακλά και εκφράζει στο ακέραιο την πεποίθηση ολόκληρης της Καϊρινής μας Παροικίας για ένα δυναμικό βηματισμό μόνο προς τα εμπρός. Τιμούμε την παρακαταθήκη των προγόνων μας, αλλά με την δράση μας στο εδώ και στο τώρα δικαιώνουμε και συνεχίζουμε με περηφάνια το όραμά τους.

Αποτελεί έναν ακόμα χρυσό κρίκο στο σήμερα, που δίπλα του ακτινοβολούν με δυναμισμό δείχνοντας τον δρόμο προς το μέλλον: το Ελληνικό Νοσοκομείο, τα σχολεία μας στην Ηλιούπολη, η Στέγη και οι Ξενώνες, το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Καΐρου, το Ελληνικό Κέντρο, το Προσκοπείο, ο Ελληνικός Ναυτικός Όμιλος του Καΐρου, ο Ιερός Ναός των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, ο Ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Πορτ-Σαΐντ, η Αγία Αικατερίνη στο Σουέζ, ο Άγιος Δημήτριος στο Ζεϊτούν και τόσα άλλα ιστορικά κτήρια στο Κάιρο, που τα τελευταία χρόνια αναμορφώθηκαν εκ βάθρων με την χαλύβδινη θέληση μιας Αιγυπτιώτικης Παροικίας Ελλήνων που αποφάσισαν από κοινού, στο μέτρο που του αναλογεί του καθενός, με θάρρος και σε ανένδοτο πείσμα των καιρών, να μεγαλώσουν κατά πολύ την διάμετρο του ιστορικού κύκλου που τους παραδόθηκε.

Η Ελληνική πολυκατοικία στην Τάλαατ Χάρμπ αποτελεί την ουσία αυτού του ισχυρού συμβολισμού. Είναι το δυναμικό τρίγωνο που την κορυφή κατέχει η σοφία και η γνώση για το τι θέλουμε ως Παροικία, και στην βάση το στηρίζουν η ισχύς που μετουσιώνει το όραμα σε πράξη και το κάλλος που διακοσμεί όλες τις δημιουργίες.