Την ιστορία της «Αλεξάνδρειας, της χαμένης πρωτεύουσας των Πτολεμαίων» παρουσίασε την περασμένη Πέμπτη, 1 Μαΐου, στη Μελβούρνη της Αυστραλίαςς, η Δρ Τζίλιαν Μπόουεν, λέκτορας του Πανεπιστημίου Monash, στο πλαίσιο των Σεμιναρίων Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού, που διοργανώνει για τέταρτη συνεχή χρονικά η Ελληνική Κοινότητα στην κοσμοπολίτικη Μελβούρνη.

 
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Όπως είναι γνωστό, η πόλη της Αλεξάνδρειας ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο κατά την κατάκτηση της Αιγύπτου στην περίοδο 332-331 π.Χ. Η νέα πόλη κατοικήθηκε για πρώτη φορά το 320 από τον Πτολεμαίο, γιο του Λάγου, τότε κυβερνήτη της Αιγύπτου.
Ήταν ο Πτολεμαίος και ο διάδοχός του, που έθεσαν ως στόχο να αναδείξουν την Αλεξάνδρεια πολιτιστική πρωτεύουσα της Μεσογείου. Για το σκοπό αυτό, έχτισαν υπέροχα μνημεία και κάλεσαν μελετητές από όλη την ελληνική διασπορά να εγκατασταθούν στην πόλη και να κάνουν έρευνες.

Με την πάροδο του χρόνου, έλαβαν χώρα διάφορες εξελίξεις και έργα στην περιοχή που είχαν ως αποτέλεσμα, στα τέλη του 19ου αιώνα, οι αρχαιολόγοι να αποφανθούν ότι τα αρχαία ερείπια της πόλης απωλέσθηκαν για πάντα.
Οι χάρτες που σχεδιάστηκαν κατά τη διάρκεια των αραβικών και οθωμανικών περιόδων, μαζί με τις περιγραφές των σωζόμενων ερειπίων από τους ειδικούς που συμμετείχαν στην εκστρατεία του Ναπολέοντα, επέτρεψαν στον επανασχεδιασμό της αρχαίας πόλης.

Το έργο αυτό ανέλαβε ο Μαχμούντ Μπέη χρησιμοποιώντας τις παραπάνω πηγές, τις περιγραφές της πόλης από αρχαίους και επιλεγμένες δοκιμαστικές ανασκαφές. Το σχέδιο της πόλης του Μπέη εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από τους ερευνητές και σήμερα. Η σύγχρονη τεχνολογία, όπως γεωφυσικές υπερηχογραφίες και υποθαλάσσιες ανασκαφές, διεύρυναν τις γνώσεις μας για την Πτολεμαϊκή Αλεξάνδρεια.

Στο πρώτο μέρος της διάλεξης επιχειρήθηκε μια σύντομη επισκόπηση της πόλης, όπως είναι γνωστή από τις αρχαίες πηγές και στη συνέχεια διερευνήθηκε η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται από τον Μπέη για την παραγωγή του σχεδίου του.

Το δεύτερο μέρος επικεντρώθηκε στις σύγχρονες ανασκαφές, ιδιαίτερα στις υποβρύχιες, οι οποίες έγιναν στο λιμάνι της πόλης. Οι περιοχές που εξετάζονται είναι ο Φάρος, ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου και η περιοχή του παλατιού.
Η διάλεξη κατέληξε με μια επισκόπηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ανασκαφές στη γρήγορα αναπτυσσόμενη πόλη, με ιδιαίτερη αναφορά στη νεκρόπολη Gabbari, που ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια κατασκευής ενός σύγχρονου δρόμου.

H οργανωτική Επιτροπή των Σεμιναρίων ευχαριστεί τον κ. Παντελή Λούπη, για τη χρηματοδότηση αυτής της διάλεξης. Όπως είναι γνωστό, από φέτος κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να χρηματοδοτήσει μία ή περισσότερες διαλέξεις, κάτι το οποίο επιτρέπει να προσφέρονται τα Σεμινάρια δωρεάν, ενώ δίνεται η δυνατότητα να προσκαλούνται παρουσιαστές και από άλλες πολιτείες.

H Δρ Τζίλιαν Μπόουεν είναι λέκτορας στο Κέντρο Αρχαιολογίας και Αρχαίας Ιστορίας της Σχολής Φιλοσοφικών, Ιστορικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Monash. Διδάσκει αρχαιολογία και αρχαία ιστορία και ειδικεύεται στην πτολεμαϊκή και ρωμαϊκή Αίγυπτο και την πρώτη περίοδο του Χριστιανισμού. Κάθε χρόνο συμμετέχει σε προγράμματα αρχαιολογικών ανασκαφών στην Αίγυπτο, όπου επικεντρώνεται στα παλαιοχριστιανικά μνημεία.

Πηγή: Panhellenic Post – The Online Newspaper of Hellenism