«Τα κορίτσια του Καΐρου, 1946-49» τιτλοφορείται το πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ της μεγάλης αθηναϊκής εφημερίδας «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» και του δημοσιογράφου Νίκου Βατόπουλου για το νέο βιβλίο της «δικής» μας καϊρινής συναδέλφου και ιστορικής ερευνήτριας Μαρίας Αδαμαντίδου.

Στην έντυπη έκδοση της εν λόγω εφημερίδας της 12^ης Ιανουαρίου, όπου συνοδεύεται από μία χαρακτηριστική φωτογραφία εποχής, από την Ε΄ Γυμνασίου του Αχιλλοπουλείου Παρθεναγωγείου Καΐρου, που τη σχολική χρονιά 1946-47, ήταν η τάξη που ίδρυσε το περιοδικό «Κόριννα», το κείμενο είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικό για το έργο της Μαρίας Αδαμαντίδου.

Το παραθέτουμε αυτούσιο, με την ευχή του ΠΥΡΑΜΙΣ, το νέο βιβλίο να είναι καλοτάξιδο…

«Όταν διαβάζεις κάτι που έγραψε μια νέα κοπέλα το 1948 σε ένα ελληνικό σχολείο στο Κάιρο, αυτόματα μεταφέρεσαι κι εσύ στο 1948 σε ένα ελληνικό σχολείο στο Κάιρο. Την έχεις μπροστά σου να σου μιλά». Η Μαρία Αδαμαντίδου μοιράζεται τη φωνή της μαζί μας ως ερευνήτρια μιας σελίδας της εκπαιδευτικής ιστορίας του αιγυπτιώτικου ελληνισμού. Το βιβλίο της «Κόριννα, 1946-1949» (εκδόσεις ΑΩ) αναφέρεται στο βραχύβιο μαθητικό περιοδικό του Αχιλλοπουλείου Παρθεναγωγείου του Καΐρου και φωτίζει το πνευματικό αποτύπωμα και την κοινωνική διαδρομή των Αιγυπτιωτών μέσα από ένα μεγεθυσμένο θραύσμα της παρουσίας τους.

Το Αχιλλοπούλειο Παρθεναγωγείο, άλλωστε, ήταν ένα από τα ιστορικά εκπαιδευτήρια του Καΐρου. Ιδρύθηκε με δωρεά του επιχειρηματία Ευάγγελου Αχιλλόπουλου το 1883 και αργότερα, στον Μεσοπόλεμο, όταν η ελληνική παροικία του Καΐρου θα αγγίξει τις 50.000, θα χτιστεί νέο σχολικό μέγαρο. Σε αυτό το κτίριο, που λειτούργησε από το 1928 ως το 1964, φοιτούσαν και οι μαθήτριες που το 1946 άρχισαν να εκδίδουν την «Κόριννα». Την «Κόριννα», που γραφόταν στη δημοτική, επέβλεπε η φιλόλογος Άννα Κατσαρά-Βασιλειάδου και έτυχε θερμής υποδοχής. Στο τρίτο τεύχος, μάλιστα, αναφέρεται η «ευμενής κρίσις» του Γρηγορίου Ξενοπούλου. Το περιοδικό σταμάτησε ξαφνικά να εκδίδεται, λίγα χρόνια προτού έρθει η ανατροπή στην αιγυπτιακή πολιτική σκηνή, με αφορμή τη δημοσίευση μιας έκθεσης που ανέτρεπε τη στερεότυπη εικόνα της «μυθικής, εξωτικής» Αιγύπτου.

«Στην αρχή δεν είχα σκοπό να περιλάβω παράρτημα με αυτούσια κείμενα από την “Κόριννα”», λέει η Μαρία Αδαμαντίδου. «Τώρα νομίζω ότι ίσως αυτό είναι το καλύτερο κομμάτι του βιβλίου. Οι φωνές αυτές των κοριτσιών σε παίρνουν μαζί τους και σε ταξιδεύουν στα χρόνια τους». Η έκδοση περιλαμβάνει αυτούσια 17 κείμενα των μαθητριών, διαλεγμένα από τα 9 τεύχη της δυσεύρετης πια «Κόριννας». «Εκείνο που μου έκανε εντύπωση», λέει η συγγραφέας Μαρία Αδαμαντίδου, «είναι η ελευθερία λόγου που απολάμβαναν οι μαθήτριες. Ναι μεν η πλειονότητα των κειμένων ήταν άκακα και με θέματα ασφαλή –ας πούμε η περιγραφή μιας επίσκεψης σε μουσείο ή τι έκαναν στο μάθημα Φυσικής–, αλλά υπήρχαν και κάποια άλλα –λίγα, είναι αλήθεια– που έμπαιναν στα χωράφια του πολιτικού σχολιασμού και με έκαναν να σκεφτώ: “Μισό λεπτό, τι έχουμε εδώ;”. Βέβαια, αυτή η ελαστικότητα είναι που οδήγησε στη διακοπή της έκδοσης του περιοδικού…».

«Κάτι που γίνεται φανερό από τα γραπτά πολλών κοριτσιών είναι ότι, αποφοιτώντας, θα ζητήσουν εργασία. Είναι λίγο-πολύ δεδομένο. Και δεν νομίζω ότι αυτό πήγαζε από κάποιο είδος πρόωρου φεμινισμού, αλλά από την ανάγκη να υπάρχει ένα επιπλέον εισόδημα για τις οικογένειές τους, τουλάχιστον μέχρι να παντρευτούν και να φύγουν από το πατρικό σπίτι. Και αυτό, γιατί, πράγματι, οι αιγυπτιώτικες παροικίες αποτελούνταν από νοικοκυριά με εισόδημα μεσαίο έως πολύ χαμηλό, αντίθετα με τη γενίκευση που είχε επικρατήσει αρχικά στην Ελλάδα, ότι ήμαστε όλοι πλούσιοι».

​​

Η παρουσίαση του βιβλίου «Κόριννα» της Μαρίας Αδαμαντίδου θα γίνει τη Δευτέρα 22 Ιανουαρίου (στις 7 μ.μ.) στο Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων (3ης Σεπτεμβρίου 56, 1ος όροφος), στην Αθήνα.