Η ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ Ι.Μ. ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΛΙΟ ΚΑΪΡΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΤΗΣ Ι.Μ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΚΑΪΡΟΥ, Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΑΣ ΩΣ ΤΙΣ ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΤΗΣ ΤΟ 1888, ΠΡΙΝ Η ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΕΙ ΤΟ 1904 ΚΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟ 1909 ΩΣ ΤΑ ΘΥΡΑΝΟΙΞΙΑ ΤΟΥ 2015 ΚΑΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ, ΜΕ ΣΠΑΝΙΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΙΣΩΣ ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΞΑΝΑΔΕΙ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.
Το πρόγραμμα της πανηγύρεως της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής του Αγίου Γεωργίου Παλαιού Καϊρου, περιλέμβανε Μέγα Εσπερινό που τελέστηκε χθες και την σημερινή Πατριαρχική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β’.
«Η ευλογία της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου» που δημοσιεύουμε εκδόθηκε πιθανότατα γυρω στα μεσα του 20ου αιώνα, επί πατριαρχίας Χριστοφόρου του Β΄, (1939-1967) υπό του ηγουμένου Αρχιμανδρίτου Αγαθαγγέλου Ζαρίφη, ανακαινιστή της μονής, από τον μεσοπόλεμο ως τον θάνατο του το 1970 και σε κάθε περίπτωση μετά το 1944 αφού τότε σχεδιάστηκε από τον Ιωάννη Νικολαϊδη, κατά την διαμόρφωση των νέων κλιμάκων και του κωδωνοστασίου, εκείνη την εποχή.
Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ένας κυκλοτερής ναός, επί πύργου ρωμαϊκού στρατοπέδου, έδρας μιάς εκ των τριών ρωμαϊκών λεγεώνων της Αίγυπτο, χτισμένος στο πρότυπο του Αγίου Βιταλίου της Ραβέννας, γι αυτό και ονομάζεται Ροτόντα της Ανατολής. Η ιστορία της Μονής χάνεται στα βάθη των αιώνων. Στα υπόγεια της μάλιστα σώζεται ένα από τα πρώτα Νειλόμετρα. Οι πρώτες πληροφορίες βρίσκονται στο σύγγραμμα “Περί της τοποθεσίας της Αγίας Γης και περί της οδού των υιών του Ισραήλ” του 530.Κατά την παράδοση εκεί φυλακίστηκε και μαρτύρησε ο Άγιος Γεώργιος. Το 13ο αιώνα χαρακτηρίζεται ως “μονή παρθένων”. Λέγεται ότι εκεί λειτούργησε η πρώτη Ελληνική Σχολή τον 17ο αιώνα από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Ιωαννίκειο. Το μοναστήρι έχει λειτουργήσει επίσης ως νοσοκομείο, πτωχοκομείο, γηροκομείο αλλά και ξενοδοχείο, αφού παλιότερα νοίκιαζε ιδιόκτητα δωμάτια ώστε με τα έσοδα να συντηρεί τη φιλανθρωπική του δράση.
Στην έκταση του φιλοξενεί το Νεκροταφείο της Ελληνικής Παροικίας. Έχει γραφεί πως από παλιά τη Μονή τιμούσαν όχι μόνο οι χριστιανοί αλλά και οι μουσουλμάνοι. Οι ναύτες σε ώρα κινδύνου επικαλούντο τον άγιο Γεώργιο τον οποίο παραδόξως ονόμαζαν “Πράσινον των Πρασίνων” κατά τον Αθ. Γ. Πολίτη. Συνηθίζονταν δε να οδηγούν στο ναό τους τρελούς και όσους έπασχαν από ανίατες ασθένειες. Τους έδεναν με σιδερένιες αλυσίδες στις κολώνες του ναού και τους διάβαζαν ευχές, ελπίζοντας σε ένα θαύμα ιαματικό.
Κάποια εποχή πέρασε στα χέρια της Κοπτικής εκκλησίας αλλά επιστράφηκε στο Πατριαρχείο μας επί διοικήσεως του Χαρούν Ελ Ρασίντ που εκτιμούσε τα ελληνικά γράμματα, όταν όπως λέγεται ο Πατριάρχης Πολιτιανός θεράπευσε τη γυναίκα που αγαπούσε.
Η πρώτη σοβαρή προσπάθεια ανοικοδόμησης της Μονής στα νεώτερα χρόνια θα ξεκινήσει το 1880, από τον Πατριάρχη Σωφρόνιο και περιορίστηκε στα αναγκαία όσον αφορά τα δομικά στοιχεία, σώθηκαν όμως από την καταστροφή οι παλιές εικόνες της μονής. Στη σωτηρία τους συνέβαλε και ο Άγιος Νεκτάριος, Μητροπολίτης Πενταπόλεως και Πατριαρχικός Επίτροπος εκείνα τα χρόνια, στο Κάιρο.
To 1888 δημοσιεύτηκε στο Κάιρο το βιβλίο του Γεράσιμου Γ. Μαζαράκη με τίτλο «Σημείωσις περί των εν τη κατά το παλαιόν Κάιρον ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ευρεθεισών αρχαίων ιερών εικόνων». ( το εντοπίσαμε στη ψηφιακή βιβλιοθήκη Ανέμη του Πανεπιστημίου Κρήτης)
Η έκδοση αυτή δεν ήταν παρά ένα απόσπασμα από την ανέκδοτη τότε μελέτη του ιδίου, «Συμβολή εις την ιστορίαν του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού.». Στις σημειώσεις αυτές αναφέρεται πως το φρούριο της Βαβυλώνας ήταν γνωστό στους επιστήμονες εκείνης της εποχής ως Κάσρ Ελ Σάμαα , Πύργος της λαμπάδας δηλαδή. Διευκρινίζει δε ότι πως το φρούριο αυτό έχει μεγάλη ιστορική σημασία για τους χριστιανούς γενικότερα και για τους Έλληνες ακόμα πιο πολύ, γιατί σ αυτό σώζονταν τα μοναδικά λείψανα της βυζαντινής κυριαρχίας στην Αίγυπτο. Αναφέρεται ακόμα σε αρχιτεκτονικά θέματα του φρουρίου γενικότερα και των ναών που χτίστηκαν σ αυτό για να καταλήξει πως σύμφωνα με τον Πατριάρχη Ευτύχιο ο Ναός του Αγίου Γεωργίου οικοδομήθηκε το 684 περίπου από έναν πλούσιο γραμματέα που τον έλεγαν Αθανάσιο ενώ η σημερινή εκκλησία ανακτήθηκε το 1350 περίπου, από τους Κόπτες στους οποίους κάποια στιγμή είχε περιέλθει.
Σχετικά με τις συλλογές αρχαίων εικόνων αναφέρει ότι πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας ότι η υγρασία, οι πόλεμοι, οι εικονοκλαστικές έριδες, η επικράτηση του Ισλάμ, ο φανατισμός των καθολικών και των διαμαρτυρόμενων, επιπρόσθετα δε το έθιμο που είχε επικρατήσει στην Ανατολή να καίγονται οι παλιότερες εικόνες για να μην καταπατηθούν, είναι αιτίες που συνετέλεσαν να διασωθούν, ως την εποχή που εκδόθηκε το βιβλίο, κυρίως εικόνες όχι παλιότερες του 10ου αιώνα.
Την εποχή του Αγίου Νεκταρίου (Αρχιμανδρίτη Νεκτάριου Κεφαλά), το 1887,μέρος των παλιών εικόνων φυλάγονταν με πατριαρχική εντολή στο παρεκκλήσι της Γοργοεπηκόου μέχρι να γίνει η εκτίμηση τους από τους ειδικούς. Στις αρχαιότερες του 7ου αιώνα εικόνες περιλαμβάνονται, Η θεότόκος εν στάσει οδηγήτριας, ο Μωυσής επί του Όρους Σινά, οι Αρχάγγελοι, η Ανάληψη του Σωτήρος, η Ανάσταση του Λαζάρου, ο Απόστολος Ιωάννης, τέσσερις Άγιοι μη κατονομασμένοι, η Βαϊφόρος, ο βίος του Αγίου Θεωνά, η Σύναξις των Αγγέλων, η Σύναξις των Αποστόλων, ο Απόστολος Παύλος, Τρεις Ιεράρχες, Πεντηκοστή, ίσως ο Άγιος Χαραλαμπος, η Υπαπαντή του Σωτήρος, η Γέννεσις του Σωτήρος, ο Αγιος Θεόδωρος και άλλες σχεδόν πλήρως κατεστραμμένες. Ακολουθεί κατάλογος νεότερων εικόνων μετα τον 7ο αιώνα, οι περισσότερες από τις οποίες είναι φτιαγμένες σε ξύλο συκομουριάς με πάπυρο ή με λινό ύφασμα καθώς και πλήρης περιγραφή των συνολικά περίπου 65 εικόνων της πολύτιμης συλλογής. Δεν γνωρίζουμε αν και πόσες από αυτές μπορεί να διασώθηκαν.
Η καταλογογράφηση των σπάνιων αρχαίων εικόνων έγινε το 1888. Στις 18 Αυγούστου 1904 η εφημερίδα ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ δημοσιεύει το τηλεγράφημα του ανταποκριτή της στο Κάιρο, σ’ ένα μικρό μονόστηλο με τίτλο “Η πυρπόλησις του Αγίου Γεωργίου” που είχε σταλεί ήδη από την προηγούμενη ημέρα για να μεταφέρει την “λυπηράν είδησην ότι πυρκαγια εξερράγη εν τη ιστορική Μονή του Αγίου Γεωργίου εν Παλαιώ Καϊρω. Δευτερον τηλεγράφημα σήμερον την πρωίαν μετέτρεψεν εις ανεπανόρθωτον συμφοράν το δυστύχημα διότι βεβαιεί ότι ο αρχαίος και ιστορικώς πολύτιμος ναός αποτεφρώθη.
Η απαισία είδησις ετηλεφωνήθη εις το Πατριαρχείο άμα τη ενάρξει της πυρκαγιάς, η δε Α.Μ ο Πατριάρχης εν ευνοήτω ταραχή και συγκινήσει έσπευσεν εις Κάιρον δια της μεταμεσημβρινής ταχείας.Το πυρ εξεδηλώθη περί την 2.30 μ.μ ώραν της χθες, προήλθεν δε εκ των υπογείων αποθηκών και βάσιμαι υποψίαι υπάρχουν οτι ετέθη υπό κακούργου και ανίερου χειρός. Αι πυροσβεστικαί αντλίαι έσπευσαν επί τόπου αλλ η έλλειψις δυστυχώς ύδατος εματαίωσε τας προσπάθειας των πυροσβεστών και το παμφάγον στοιχείον περιέβαλε και αποτέφρωσεν εκτός του Ναού και την ανατολικήν πλευράν των κελιών της μονής.
Διακόσιαι περίπου οικογένειαι διέμενον εν τοις κελίοις της Μονής ευτυχώς όμως ουδέν δυστύχημα συνέβη. Το πυρ ακόμα εξακολούθει μέχρι της πρωίας της σήμερον. Εκτός των υλικών ζημιών αίτινες είναι σπουδαιόταται, ανυπολόγιστος είναι η εκ της καταστροφής της αρχαιοτάτης και ιστορικής Μονής του Αγ. Γεωργίου, ήτις αποτέλει το πολυτιμότερον εν Αιγύπτω Εκκλησιαστικών ημών κειμηλίων.Και τας μεν υλικάς ζημίας θα αναπληρώσει η ευσέβεια των εν Αιγύπτω ορθοδόξων και ο ιερός ναός θα ανεγερθεί επί των ερειπίων του,αλλά την ανεκτίμητον ιστορικήν του αξίαν,ουδέν θα δυνηθή πλέον να αποκαταστήσει . Την τελευταία ωρα πληροφορούμεθα τηλεφωνικώς ότι το πυρ περιορίσθη εις τον ναόν και τα πέριξ κελιά. Εκ του ναού ουδέν ηδυνήθησαν να διασώσουσι”.
Η φωτιά εκδηλώθηκε στις 17 Αυγούστου 1904. Την μεθεπόμενη ημέρα στις 19 Αυγούστου επανέρχεται ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ με τίτλο “Η αποτέφρωσις της Μονής του Αγίου Γεωργίου” με τη χαριστική βολή επί του θέματος. “Αποτέφρωσε αυτήν καθ ολοκληρίαν,μη διασωθέντος ούτε του ελάχιστου αντικειμένου. Μετα της εκκλησίας εγένοντο παρανάλωμα του πυρός και πάντα τα επ αυτής και παραπλεύρως δωμάτια, η δε στέγη καταρρεύσασα παρέσυρε μετ’ αυτής και μέρος των τοίχων,μεταβαλούσα ολόκληρον το παλαιόν διαμέρισμα της Μονής εις σωρόν ερειπίων.
Το πυρ λέγουν έσχεν την αρχή του εκ τινος κηρίου αναφθέντος περί την μεσημβριαν υπό γραίας προσκυνήτριας Ρωσίδος , η οποία ευλαβείας φαίνεται ένεκεν εκόλλησεν αυτού επί του ξύλου κουβουκλίου του ναού. Καθ’ ην στιγμήν εξεδηλώθη το πυρ ο εις των ιερέων της Μονής εκοιμάτο, ο δε έτερος εις Κάιρον ευρισκόμενος ειδοποιήθη μόλις προ το εσπέρας οπότε πλέον δεν υπήρχε καιρός να κληθή επί τόπου εγκαίρως το πυροσβεστικόν.
Ειδοποιήθη περί της καταστροφής η Α.Μ ο Πατριάρχης όστις ανελθών εξ Αλεξανδρείας δια της μεταμεσημβρινής ταχείας έσπευσεν αμέσως επί του τόπου της συμφοράς.
Το πυροσβεστικόν δεν ηδυνήθη να εργασθή αποτελεσματικώς ένεκεν ελλείψεως ύδατος αφ ενός και αφ ετέρου διότι ΄περεπε να διανύσει την μεταξύ Καϊρου και Παλαιού Καϊρου απόστασιν.Μία αντλία εργάσθη μέχριτ ης μεσημβρίας σήμερον. Αι ζημιαί υπολογίζονται εις τρισχιλίας περίπου λίρας εαν όμως υπολογίσει τις την αξίαν των απολεσθέντων αρχαίων κειμηλίων, αύται ανέρχονται εις πολύ μεγαλύτερον ποσόν.
Ο Ηγούμενος της Μονής ειδοποιηθείς τηλεγραφικώς περί της συμφοράς αναμένεται να φθάσει ενταύθα εντός της προσεχούς εβδομάδας, οπότε ελπίζουμε να διενεργηθωσιν αυστηρόταται ανακρίσεις, διότι είναι πράγματι περίεργον, πώς να επιτρέπεται εις τον τυχόντα να εισέρχεται εις ένα ναόν άνευ ουδεμιάς επιβλέψεως και χωρίς να είναι γνωστή ούτε η προέλευσις ούτε το ποιόν του”.
Η κατακλείδα του άρθρου, αφήνει αιχμές για ευθύνες της Μονής στη φύλαξη της. Είναι ωστόσο εντυπωσιακό πώς σε λιγότερο από είκοσι τέσσερις ώρες, ενω την προηγούμενη ημέρα η ανταπόκριση μιλούσε για “χέρι κακούργου και ανίερου” εννοώντας εμπρησμό με δόλο που ξεκίνησε από τις αποθήκες, την επομένη μέρα αιτιολογεί την καταστροφή ως εμπρησμό εξ αμελείας από ένα κερί εντός του ναού.
Εναπόκειται στη φαντασία του καθενός από μας να φανταστεί το μέγεθος της καταστροφής. Η ιστορία τόσων αιώνων παραδόθηκε στην πυρά. Κειμήλια και εικόνες σε λίγες ώρες έγιναν στάχτη. Φέρνοντας την καταστροφή στα σημερινά μέτρα μόνο με αυτήν της Παναγίας των Παρισσίων μπορεί να συγκριθεί. Η τελευταία μάλιστα δεν ήταν τοσο ισοπεδωτική όσο της Μονής του Αγίου Γεωργίου το 1904.
Η τραγική ειρωνεία σ’ εκείνη την καταστροφή είναι ότι η Μονή κατάφερε να φτάσει ως τον 20ο αιώνα με την πολλαπλή υποστήριξη Ρωσικής οικονομικής βοήθειας σε καιρούς δύσκολους και τελικά μια Ρωσίδα προσκυνήτρια έγινε αιτία για να αποτεφρωθεί. Ο Αιγυπτιώτης συγγραφέας δημοσιογράφος Μανώλης Γιαλουράκης στο βιβλίο του “Η Αίγυπτος των Ελλήνων” αναφέρει ότι την εποχή της καταστροφής δεν υπήρχαν καλόγριες στη Μονή η οποία βρισκόταν σε παρακμή και την αναφέρει ως “χώρο παραθερισμού παραλήδων” όπου “οι αστοί στήνανε γλέντια” αφήνοντας επίσης κι αυτός αιχμές για τη φύλαξη της Μονής.
Παρά την ολοκληρωτική καταστροφή, παραμένει εντυπωσιακό ότι από το ναό διασώθηκε μόνο η εικόνα του Αγίου Γεωργίου. Η Ελληνική παροικία και το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας, με Πατριάρχη τον Φώτιο, βοήθησαν να αναγεννηθεί η Μονή μέσα από τις στάχτες της σε σχετικά σύντομο διάστημα. Τα σχέδια του νέου Ναού ανατέθηκαν στον αρχιτέκτονα Νικόλαο Καϊρη και τα θυρανοίξια του έγιναν την 1η Νοεμβρίου 1909.
Σ εκείνη την πρώτη μορφή δεν είχε το καμπαναριό. . Κρίνοντας από την κάλυψη του γεγονότος στην εφημερίδα Ταχυδρόμος της εποχής, σε ένα ελάχιστο δημοσίευμα 5 γραμμών, δεν φαίνεται να εορτάστηκαν δεόντως . Σε άλλες πηγές γίνεται λόγω για πλήθος κόσμου, δίνοντας διαφορετική εικόνα από αυτήν που φαίνεται στον Ταχυδρόμο.
Νέες επεμβάσεις στο ναό ξεκίνησαν το 1943, εν μέσω δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, σχετικά με τις κλίμακες πρόσβασης, τον περίβολο και το κωδονοστάσιο, με χρηματοδότηση του Προέδρου της Ελληνικής Κοινόητας Καϊρου , Θεοδώρου Κότσικα και της συζύγου του Δέσποινας Μπενάκη καθώς και του Κωνσταντίνου Μουρατιάδη, τότε προέδρου του Ερυθρού Σταυρού και της συζύγου του Αικατερίνης Καραθεοδωρή. Ο σχεδιασμός αυτή τη φορά ήταν του αρχιτέκτονα Ιωάννη Νικολαϊδη. που θέλησε να σεβαστεί το αρχικό πρότυπο του μοναστηριού που ήταν τμήμα του φρουρίου της Βαβυλώνας.
Ο τρούλος του ειναι ζωγραφισμένος απο τον διάσημο Αιγυπτιώτη ζωγράφο Κωνσταντίνο Παρθένη.
Στα υπόγεια του βρίσκονται οι τάφοι δέκα Πατριαρχών Αλεξανδρείας, η λεγόμενη “φυλακή” του Αγίου γεωργίου, τα παρεκκλήσια των Αγίων Θεοδώρων, Αγίων Τεσσαράκοντα και Αγίου Χριστοφόρου καθώς και τα νέα Εκκλησιάστικά- και όχι μόνο- Μουσεία και αίθουσες που εγκαινιάστηκαν κατά την προσφατη γενική αναστήλωση της Μονής που κατέστη δυνατή χάριν της μεγάλης δωρεάς του Αθανασίου Μαρτίνου και της συζύγου του Μαρίνας.
Πρέπει να σημειωθεί η συμβολή του Ηγούμενου της Μονής, Αρχιμανδρίτη Αγαθάγγελου Ζαρίφη, αφού επί των ημερών του η μονή έγινε τόπος πνευματικής όασης ενώ παράλληλα ανακαινίσθηκε κι εξωραΐστηκε με την προσθήκη κήπων, νέων κτισμάτων όπως το Ηγουμενείο, το μουσείο και πολλά προσκυνήματα εντός της Μονής. Επί Πατριάρχη Χριστόφορου ανακαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα κατά τις ανασκαφές έργων συντήρησης τα οποία και φυλάχτηκαν στα μουσεία της Μονής.
Η παλαίφατη Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου, η οποία αποτελεί πανορθόδοξο και πανανθρώπινο προσκύνημα μεγάλης θρησκευτικής και πνευματικής σπουδαιότητας, αποτέλεσε την κορωνίδα της πολυδιάστατης ανακαινιστικής δράσης του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεοδώρου Β, ο οποίος ως γνωστόν πέρα από τις θεολογικές του σπουδές σπούδασε στην Οδησσό Ιστορία της Τέχνης, Λογοτεχνία και Φιλοσοφία και δείχνει πάντα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πολιτιστική κληρονομιά του Πατριαρχείου την οποία προσπαθεί να αναδείξει. Ο ίδιος ετέλεσε τα θυρανοίξια της Ι.Μονής , σε πανηγυρικό κλίμα παρουσία του εξοχότατου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου , του Μακαριότατου Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερώνυμου και πολλών άλλων επισήμων από την Ελλάδα και την Αίγυπτο, πριν 10 χρόνια ακριβώς, στις 24 Απριλίου του 2015.
Ο αναστηλωτικός σχεδιασμός ξεκίνησε περίπου το 2011, από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, ενώ οι πόροι της υλοποίησης του έργου εξασφαλίστηκαν από τις προσπάθειες του¬ Προκαθήμενου της Αλεξανδρινής Εκκλησίας και από τη χορηγία του εφοπλιστή Θανάση Μαρτίνου και της συζυγου του, οι οποίοι απεικονίζονται πλέον ως δωρητές, σε ψηφιδωτό στην είσοδο του Ναού όπου απεικονίζεται ο Πατριάρχης να προσφέρει τον ανακαινισμένο Ναό στον Άγιο του. Ο προϋπολογισμός άγγιξε τα 6,5 εκατ. Ευρώ. Για την ανακαίνιση και τη διάσωση της Μονής εργάστηκε μεγάλη ομάδα αρχαιολόγων, μηχανικών, αρχιτεκτόνων και συντηρητών έργων τέχνης. Επιβλέπων του έργου ο αρχιτέκτων Κώστας Μαγκανιώτης και από πλευράς Πατριαρχείου καθ ολην την διαρκεια της ανακαίνισης του, ο τότε ηγούμενος , ο Μακαριστός Νήφων Τσαβάρης Η πρώτη (ανεπίσημη) θεία λειτουργία στο ναό έγινε τον Μάιο του 2015.
Την παραμονή των θυρανοιξιών το πλήθος των προσκεκλημένων παρακολούθησε ρεσιτάλ του διάσημου Αιγύπτιου συνθέτη Όμαρ Χαϊράτ και στη συνέχεια ο γνωστός Αιγυπτιώτης συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου παρουσίασε για πρώτη φορά σε μια εξαιρετική συναυλία στο προαύλιο της Μονής το ορατόριο του “Αγιος Γεώργιος” με τους Λάκη Χαλκιά, Ζαχαρία Καρούνη και Φωτεινή Δάρρα
Το νέο Μουσείο στις κατακόμβες σχεδιάστηκε από τους: Ηλία Παπαγεωργίου, Μαρία Κοντάκη, Παντελή Φελέρη. Η κατασκευή των προθηκών και των εκθεσιακών κατασκευών έγινε από την ελληνική εταιρία Μ+Υ με υπεύθυνους μηχανικούς για την εγκατάσταση του έργου, τους: Νικόλαο Γέρου και Ιωάννη Τσούμο. Το μουσείο αυτό καθιστά, στο μέρος που του αναλογεί, τον ανακαινισμένο Αη Γιώργη στο Κάιρο έναν απο τους πιο σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς μαζί με τις Πυραμίδες και τα Αρχαιολογικά Μουσεία .
Στις 18 Ιουνίου 2020, την ημέρα των θυρανοιξίων του παρεκκλησίου του Οσίου Παρθενίου Επισκόπου Λαμψάκου στους χώρους της Μονής, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος ο Β΄, ετέλεσε την χειροθεσίαν και ενθρόνησιν του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου Παλαιού Καΐρου, Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου Δαμασκηνού Αλαζράϊ,ο οποίος εργάστηκε για μια πενταετία με πίστη και αγάπη για τον Πολιστισμό , με την ευλογία και την υποστήριξη του Πατριάρχη. Μεταξύ των πολλών έργων του , η Βιβλιοθήκη της Μονής , που με τη φροντίδα του γεκαινιάστηκε απο τον μακαριότατο,το 2023.Μια σπάνια και μοναδική συλλογή, από παλαίτυπα βιβλία, σε πολλές γλώσσες κατά βάση θεολογικά και εκκλησιαστικά, αλλά και ιστορικά και φιλολογικά, διαθέσιμα στους ενδιαφερόμενους.
Καθηγούμενος πια της Μονής απο τον Ιανουάριο του 2025 ορίστηκε ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Νουβίας, κ. Σάββας, ο οποίος επωμίστηκε τη βαριά ευθύνη για την την διατήρηση, συντήρηση και ανάδειξη της Μονής του Αγίου Γεωργίου ως διαχρονικό θρησκευτικό σύμβολο αλλά και πολιτιστικό πυλώνα του Πατριαρχείου μας και του Ελληνισμού στην Αίγυπτο.
Η Μονή του Αγίου Γεωργίου στο Παλαιό Κάιρο, είναι από τους αρχαιότερους θρησκευτικούς χώρους σε όλη την Αφρικάνικη Ήπειρο και αποτελεί καύχημα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας , ως τόπος που συνεχίζει να εμπνέει χριστιανούς και μουσουλμάνους προσκυνητές. Ανακαινισμένη και λαμπερή, υπό την προστασία του Μακαριοτάτου Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, κ.κ. Θεοδώρου Β’ με ιστορία αιώνων πίσω της, έτοιμη να υποδεχτεί τους αιώνες που έρχονται.
Υ.Γ
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την διδακτορική έρευνα του Αιγυπτιώτη Αρχιτέκτονα Γεώργιου Μιχαήλ, από πηγές που αναφέρονται στο υδατογράφημα τους και από άρθρο του Παναγιώτη Τζουμέρκα. Οι νεες φωτογραφίες ειναι του γράφοντος.
Επίσης στον παρακάτω ΄σύνδεσμο μπορείτε να διαβάσετε άρθρο “Τομή στον Πύργο της Βαβυλώνας”, των ανθρώπων που σχεδίασαν το νέο Μουσείο της Μονής και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Αρχαιολογία, τον Απρίλιο του 2008