Μήνυμα του Συντονιστή Εκπαίδευσης στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στο Γιοχάνεσμπουργκ, Δρ. Γεωργίου Βλάχου για την 25^η Μαρτίου – 2023

Η Επανάσταση του 1821 είναι η κορυφαία στιγμή της νεότερης Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους. Είναι η μέρα της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας, η πηγή του νεότερου εθνικού μας βίου. Τη μέρα αυτή που διαλέχτηκε για να εξαγγελθεί στην ανθρωπότητα το μήνυμα της έλευσης του Θεανθρώπου, την ίδια μέρα η ελευθερία έκανε τα πρώτα αποφασιστικά βήματα για να επιστρέψει στην πατρίδα μας. Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός αυτό. Η μέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου –μια από τις μεγαλύτερες στιγμές της Χριστιανοσύνης- ταυτίστηκε με την αρχή της Επανάστασης γιατί και συμβολική σχέση έχουν, αλλά και γιατί η σπίθα που δημιούργησε την έκρηξη ήταν η πίστη. Η πίστη στο Θεό και η αγάπη για ελευθερία.

Χωρίς αμφιβολία, ο αγώνας αυτός έχει την ουσία και τις διαστάσεις ενός θαύματος. «Γιατί στο θαύμα κι όχι στη λογική, χρωστάει την ανάστασή του το Γένος», έγραψε ο στρατηγός Μακρυγιάννης. Η λογική έλεγε ότι οποιαδήποτε προσπάθεια εξέγερσης απέναντι στην Οθωμανική αυτοκρατορία ήταν, εκ των προτέρων, καταδικασμένη σε αποτυχία, όπως είχε γίνει και στο παρελθόν με τα διάφορα προεπαναστατικά κινήματα. Ο Κολοκοτρώνης, αυτή η ηγετική μορφή του αγώνα, γράφει στα απομνημονεύματά του: «Ο κόσμος μας έλεγε τρελούς. Ημείς αν δεν είμεθα τρελοί δεν εκάναμε την Επανάσταση, διότι ηθέλαμε συλλογισθεί δια πολεμοφόδια, καβαλαρία και πυροβολικό». Κι όμως η μεθοδική προετοιμασία από τη Φιλική Εταιρεία, οι Κλέφτες και οι Αρματολοί, η θέληση και η αγωνιστικότητα του λαού έφεραν το ποθούμενο. Ας μην αγνοείται, φυσικά, το γεγονός πως οι Έλληνες ξεκίνησαν μόνοι τους τον Αγώνα, έχοντας να αντιμετωπίσουν παράλληλα και την εχθρική στάση της κραταιής τότε «Ιερής Συμμαχίας» των Ευρωπαϊκών δυνάμεων, που αποσκοπούσε στην κατάπνιξη των απανταχού φιλελεύθερων και εθνικών κινημάτων.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο σήμανε η ώρα για το μεγάλο ξεσηκωμό. Την Άνοιξη του ’21 εμφανίστηκαν επαναστατικές εστίες από τη Μολδοβλαχία μέχρι την Κρήτη!

Η εθνική επέτειος της 25ης Μαρτίου 1821 γυρνά τη σκέψη μας στα Καλάβρυτα, στη Μονή της Αγίας Λαύρας, στην Αλαμάνα, στη Γραβιά, στο Βαλτέτσι, στην Τριπολιτσά, στη Χίο και τα Ψαρά, στα Δερβενάκια, στην Αράχοβα, στο Μεσολόγγι, σε όλους εκείνους τους ένδοξους και αιματοβαμμένους τόπους.

Η Αγία Λαύρα δίνει το σύνθημα, καθώς εκεί υψώνεται το Λάβαρο της Επανάστασης, που γρήγορα επεκτείνεται σε όλη την Πελοπόννησο, την Ανατολική Στερεά, αλλά και τη νησιωτική Ελλάδα: ο Επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Λόντος και ο Ζαΐμης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κολοκοτρώνης, ο Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας, ο Αναγνωσταράς, οι Δεληγιανναίοι, ο Διάκος στην Αλαμάνα και ο Ανδρούτσος στο Χάνι της Γραβιάς, ο Καραϊσκάκης στην Αράχοβα, η Μπουμπουλίνα, ο Κανάρης, ο Ανδρέας Μιαούλης και η Μαντώ Μαυρογένους, αλλά και πολλοί άλλοι πρωταγωνιστούν στον Επαναστατικό Αγώνα και γίνονται τα αιώνια σύμβολα της αυτοθυσίας, της γενναιότητας και της αντρειοσύνης.

Σε όλη τη διάρκεια όμως της Επανάστασης, από τη μάχη του Δραγατσανίου, τον Ιούνιο του 1821, με ηγέτη τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, μέχρι τη μάχη της Πέτρας, το Σεπτέμβριο του 1829, με στρατηγό τον Δημήτριο Υψηλάντη οι αρετές της φυλής μας -το φιλότιμο, ο πατριωτισμός, η λεβεντιά, η παλικαριά και η πίστη- ήταν αυτές που ώθησαν τους Έλληνες στο μετερίζι των θυσιών και εξηγούν το «θαύμα» που συντελέστηκε και σφραγίστηκε επίσημα με το Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας του 1830.

Η επέτειος της 25ης Μαρτίου δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται, μόνο ως μία ακόμη εορταστική επέτειος, με σημαιοστολισμούς, παρελάσεις και άλλες εκδηλώσεις τιμής, αλλά και ως η ημέρα εκείνη που μας υποχρεώνει να αντικρίσουμε καλύτερα την ιστορική μας κληρονομιά και να συνειδητοποιήσουμε το ιερό χρέος μας.

Με την αυτοθυσία τους οι πρόγονοί μας μάς δίδαξαν την αξία των ιδανικών και έδωσαν νόημα και ουσία στην ύπαρξή μας. Θα πρέπει, λοιπόν, να είμαστε αντάξιοι των προσδοκιών τους κρατώντας ζωντανή την ιστορική μας συνείδηση, όπως αυτή αντικατοπτρίζεται στη συλλογική μας μνήμη. Κρίνεται, επομένως, επιτακτική η ανάγκη να καλλιεργήσουμε τις μοναδικές πνευματικές και διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από την ιστορία, την παράδοση και τον πολιτισμό, τη γλώσσα και την πίστη μας. Χρέος μας είναι επίσης να υπερασπιζόμαστε τα ιδανικά της ειρήνης και της ελευθερίας, διότι μόνο μέσα από ελεύθερους λαούς προάγεται η δημοκρατία και μόνο μέσα από στη δημοκρατία γεννιούνται ελεύθεροι άνθρωποι. Άνθρωποι που γνωρίζουν και  προασπίζονται το δικαίωμα όλων στην ισότητα, την αξιοπρέπεια, τη δικαιοσύνη. Διότι «Όποιος Ελεύθερα συλλογάται, Συλλογάται καλά» όπως αναφέρει ο Ρήγας Φεραίος.