Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία – όπως παλαιότερα ανάλογα με τη σάτιρα – για το αν η Τέχνη έχει όρια.

Κατ΄ αρχήν να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Τα πάντα που προέρχονται από την ανθρώπινη ζωή έχουν όρια. Ο μόνος που εκφεύγει αυτών είναι ο θάνατος, η παγκόσμια δηλαδή ισότητα που πηγάζει από το όποιο Θείο πιστεύει κανείς.

Άρα, όπως η σάτιρα, έτσι και τη Τέχνη έχει όρια. Διότι ότι δεν έχει όρια είναι ή πέρα του νόμου ή πέρα από τη ζωή. Το δεύτερο το ξεκαθαρίσαμε. Το πρώτο σχετίζεται με το δρασκελισμό των νόμιμων ορίων που οδηγεί στην ασυδοσία. Και τα όρια του ενός ή του κάτι μπαίνουν στο σημείο που τέμνονται με τα όρια του άλλου ή του διαφορετικού του κάτι.

Τώρα η Τέχνη, η οποία σύμφωνα με έναν ορισμό της δεν μπορεί να είναι επιτηδευμένη, οφείλει εξ ορισμού από τη μία να είναι προσιτή και κατανοητή σε όλους, ανεξαρτήτου μορφωτικού επιπέδου, ώστε να τους συγκινεί και να τους επηρεάζει ψυχικά, ενώ από την άλλη ο δημιουργός θα πρέπει μέσω αυτής να δημιουργεί  μια συναισθηματική ένωση με τον αποδέκτη. Σκοπός και προορισμός της δε, είναι να παραμερίσει τη βία και να ενώσει την ανθρωπότητα.

Ας έρθουμε λοιπόν στο προκείμενο. Αποτελούν τεχνουργήματα τα έργα του καλλιτέχνη που εκτέθηκαν πρόσφατα στην Εθνική Πινακοθήκη και δημιούργησαν τόσο σάλο ;

Είναι βέβαιο και αποδεδειγμένο πως ο Άγιος Γεώργιος σαν βρυκόλακας, η Παναγία με τσιγάρο και ο Χριστός-νεκροκεφαλή εξ ορισμού δεν είναι κατανοητά σε όλους και σίγουρα δεν συγκινούν, ούτε δημιουργούν συναισθηματική ένωση με τους αποδέκτες. Και σίγουρα – όπως είδαμε – δεν παραμερίζουν τη βία. Άρα, σύμφωνα πάντοτε με τον ανωτέρω ορισμό, τα έργα αυτά δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως Τέχνη, ούτε καν μοντέρνα ή μετα-μοντέρνα.

Τότε τι είναι ; Κατά την ταπεινή μας άποψη αποτελούν δημιουργήματα που απλά ήθελαν να προκαλέσουν και μέσω της πρόκλησης να διαφημίσουν το όποιο έργο του δημιουργού τους. Και στα δύο πέτυχαν τον σκοπό τους.

Συμπερασματικά : Ούτε έπρεπε να εκτεθούν στην Εθνική Πινακοθήκη, αλλά ούτε και ένας βουλευτής θα έπρεπε να παρασυρθεί από τα συναισθήματα που αυτά του προκάλεσαν. Γιατί έτσι δεν ξεπέρασε τα όρια μονάχα η δήθεν Τέχνη, αλλά και εκείνος που εννοείται πως σέβεται και προασπίζεται το νόμο. Διότι τελικά, στο εν λόγω θέμα μονάχα η Δικαιοσύνη θα έπρεπε να έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο.