Ήταν ο τελευταίος επιζών μίας μεγάλης μάχης που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην έκβαση των γεγονότων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα.

 

 

 

Ο Αλεξανδρινός Δημήτρης Γαβαλάς άφησε σήμερα την τελευταία του πνοή, σε ηλικία άνω των 90 ετών, στην αγαπημένη του πόλη της Αιγύπτου, εκεί όπου συνδέθηκε άρρηκτα με τις μάχες των συμμαχικών δυνάμεως εναντίον του ιταλογερμανικού άξονα, πολεμώντας πάνω στο θρυλικό αντιτορπιλικό «ΑΔΡΙΑΣ».

 

 

 

Το μεγάλο Αιγυπτιώτη αγωνιστή είχε τιμήσει και η Ελλάδα, καθώς τον είχαν επισκεφθεί εκπρόσωποι των κυβερνήσεων.

 

 

 

Στις 22 Απριλίου του 2015, τον επισκέφθηκε στο σπίτι του στην Αλεξάνδρεια, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Πάνος Καμμένος, σφίγγοντάς το χέρι και ευχαριστώντας τον για ό,τι έχει κάνει για την Ελλάδα.

 

 

 

 

 

Ενάμισυ χρόνο νωρίτερα, το Νοέμβριο του 2013, τον συνάντησε και τον τίμησε με τα θερμά του λόγια ο τότε Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Άκης Γεροντόπουλος, για να αναφερθούμε μόνο στα τελευταία χρόνια, γιατί είναι πολλοί οι πολιτικοί που τον συνάντησαν και τού εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη της Ελλάδας για τη δική του προσφορά για την ελευθερία της πατρίδας.

 

 

 

 

 

 

Παράλληλα, ο Δημήτριος Γαβαλάς που διατηρούσε εργοστάσιο ξυλείας και ήταν πάντα ένας πετυχημένος Αιγυπτιώτης επιχειρηματίας, ενώ είχε διατελέσει και Α΄ Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, τον τίμησε και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος Β΄.  

 

Αναφορικά με την ιστορία του «ΑΔΡΙΑΣ», να σημειωθεί ότι πριν 74 χρόνια, στις 22 Σεπτεμβρίου 1943 και ενώ το «Αδρίας» βρίσκονταν κοντά στην Κάλυμνο, προσέκρουσε σε γερμανική νάρκη και από την έκρηξη αποκόπηκε η πλώρη του. Παρά τις πολύ σοβαρές ζημιές, κατόρθωσε και έφθασε στην κοντινή τουρκική ακτή Γκιουμουσλούκ, με απώλειες 21 νεκρούς και 30 τραυματίες. Μετά από επισκευές που κράτησαν 40 μέρες, την 1η Δεκεμβρίου 1943 και ουσιαστικά κομμένο στην μέση, απέπλευσε για την Αλεξάνδρεια όπου έφτασε στις 6 Δεκεμβρίου και έγινε δεκτό με τον κόσμο να μην κρύβει τη χαρά του. Ο κ.Γαβαλάς είχε πει παλαιότερα ότι «αν και κομμένο στη μέση, με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του πληρώματος έφτασε από τα τουρκικά παράλια στην Αλεξάνδρεια προκαλώντας τεράστιο ενθουσιασμό».

 

 

 

 

Η ιστορία του «ΑΔΡΙΑΣ»

 

 

 

 

Το βράδυ της 22ας Οκτωβρίου 1943, το Αντιτορπιλικό «Αδρίας» διατάχθηκε να πλεύσει από Κω προς Κάλυμνο επιχειρώντας αντιπερισπασμό και παραπλάνηση εναντίον εχθρικών μονάδων επιφανείας. Στις 21:36 τρομερή έκρηξη συγκλόνισε τον πλοίο.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο Κυβερνήτης, Αντιπλοίαρχος Ιωάννης Τούμπας, ο οποίος βρισκόταν στη γέφυρα εκτινάχθηκε ψηλά και ξανάπεσε βαρύς πάνω σ΄ αυτό, ενώ επάνω του έπεφταν διάφορα συντρίμμια.

 

Αν και τραυματισμένος δεν έχασε τις αισθήσεις του. Εικόνα χαλασμού τον περιέβαλε. Ο «Αδρίας» πήρε αμέσως κλίση 10-20 μοίρες προς τα δεξιά. Ολόκληρο το πρωραίο τμήμα είχε αποκολληθεί και στο πλοίο είχε ξεσπάσει πυρκαγιά από βραχυκύκλωμα. Νεκροί , τραυματίες και κομμένα μέλη του πληρώματος ήταν διάσπαρτα παντού. Επειδή όμως η κλίση του πλοίου γινόταν όλο και μεγαλύτερη, ο κυβερνήτης αποφάσισε να πλεύσει το γρηγορότερο στις εγγύτερες τουρκικές ακτές, στον όρμο Γκιουμουσλούκ.

 

«Μη στεναχωριέστε, κύριε Κυβερνήτα. Καλά είμαι. Τι είναι ένα χέρι για την Πατρίδα; Τίποτα!».

 

Στη διάρκεια αυτού του πλου, ο γιατρός του «Αδρία», ανθυποπλοίαρχος Καποδίστριας, επίδενε τα τραύματα των τραυματιών, υπό πρωτόγονες συνθήκες. Το ηθικό των ανδρών, ήταν εξαιρετικά υψηλό. Μοναδικό παράδειγμα θάρρους, υψηλού πνεύματος και θυσίας, ήταν η περίπτωση του δίοπος μηχανικού Παπαφραντζέσκου, ο οποίος είχε τραυματιστεί σοβαρότατα στο αριστερό χέρι του και ο γιατρός ήταν υποχρεωμένος να το κόψει κάτω από τον αγκώνα, χωρίς αναισθητικό. Όταν ο τραυματίας Παπαφραντζέσκος αντιλήφθηκε τον κυβερνήτη, να εισέρχεται στο χώρο της χειρουργικής επεμβάσεως, γυρνάει και λέει στον Κυβερνήτη του, για να του δώσει θάρρος:

 

«Μη στεναχωριέστε, κύριε Κυβερνήτα. Καλά είμαι. Τι είναι ένα χέρι για την Πατρίδα; Τίποτα!».

 

Έπειτα από επισκευές, που διήρκεσαν περίπου 40 μέρες, στις 21:00 της 1ης  Δεκεμβρίου 1943 ο «Αδρίας» ξεκίνησε το ταξίδι της επιστροφής, πλέοντας με την πρύμη του. Στις 14:08, της 6ης  Δεκεμβρίου 1943, ανήμερα του Αγ. Νικολάου, προστάτη των ναυτικών μας, το εναπομείναν τμήμα του θρυλικού «Αδρία» εισήρχετο περήφανα στο λιμάνι της Αλεξανδρείας.

 

«Επιστρέφομεν εις την Αλεξάνδρειαν, ύστερα από απουσία σαράντα μόνον ημερών, αλλά μας φαίνεται πως ελλείπαμε χρόνια ολόκληρα» .

 

Μοναδική υπήρξε η υποδοχή από τα συμμαχικά πλοία που ναυλοχούσαν στο λιμένα της Αλεξάνδρειας. Χίλια καπέλα σηκώνονται στον αέρα, ενώ από χίλια στόματα υψώνεται στον ουρανό το επιφώνημα «Ούρρα, Ούρρα, Ούρρα».

 

Ο Βρετανός Ναύαρχος της Ανατολικής Μεσογείου εξέπεμψε ακολούθως το παρακάτω σήμα προς το πλήρωμα του «Αδρία»:

 

«Επιθυμώ να εκφράσω εκ μέρους του Βρετανικού Β.Ν. τον θαυμασμό μας και την εκτίμησή μας προς τους Έλληνες αξιωματικούς και ναύτες. Οι πράξεις τους ήταν σύμφωνες με τις ανώτερες παραδόσεις του Ναυτικού και θα διατηρηθούν για πάρα πολύ καιρό στη μνήμη μας.

                                                                               

A.V. WILLIS
                                                                             

Αντιναύαρχος»

 

 

 

 

Τέλος, ο Βρετανός Αρχηγός Στόλου της Μεσογείου, στο σχετικό σήμα του, μεταξύ άλλων υπογράμμιζε τα εξής:

 

«Παρακολούθησα με θαυμασμό τον γεμάτο αποφασιστικότητα τρόπο, με τον οποίο ο Κυβερνήτης του πλοίου κατέστησε το κατεστραμμένο πλοίο του ικανό να πλεύσει και το επανέφερε για τόσα μίλια και με τόσες δυσκολίες. Ελπίζω ότι οι γενναίοι Αξιωματικοί και άνδρες του θα βρουν γρήγορα κάποιο άλλο πλοίο, με το οποίο θα συνεχίσουν τον αγώνα και ότι ο «Αδρίας» θα είναι και πάλι μια μέρα έτοιμος για υπηρεσία στο Β.Ν.».