Georg Gstrein

Βάση του άρθρου 108, παράγραφος 2 του Ελληνικού Συντάγματος, ιδρύθηκε το ΣΑΕ (Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού).

Σκοπός του η καλύτερη επικοινωνία της Ομογένειας με την Πατρίδα και την αντιμετώπιση των θεμάτων της Ελληνικής διασποράς.  

Πρώτη συνεδρίαση του ΣΑΕ έγινε στη Θεσσαλονίκη, η οποία επιλέχτηκε ως έδρα του Οικουμενικού Ελληνισμού.

Στις 29 Νοεμβρίου 1995 ξεκινούν οι εργασίες της Ιδρυτικής Συνέλευσης. Από τις διεργασίες, που κράτησαν έως τη 8^η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, εξελέγη 11μελές Διοικητικό Συμβούλιο με Πρόεδρο τον Andrew Athens, όπου παρέμεινε στο τιμόνι του ΣΑΕ έως το 2006. Με ομόφωνη απόφαση ανακηρύχθηκε Επίτιμος Πρόεδρος. Στην θέση του εξελέγη ο μέχρι τότε αναπληρωτής Πρόεδρος, ο Αιγυπτιώτης Στέφανος Ταμβάκης.

Μετά την ολοκλήρωση της θητείας του Δ.Σ. το 2010 πήρε παράταση για άλλα 2 χρόνια, αλλά για λόγους που κανείς δεν γνωρίζει, εκλογές δεν έγιναν ποτέ. Πρέπει το  ΣΑΕ να κάνει και αυτό, την αυτοκριτική του γιατί δεν έκανε εκλογές το 2012.  

Τα Κόμματα κάνουν ό,τι μπορούν για την απαξίωση του Θεσμού. Δείχνουν με κάθε τρόπο ότι δεν θέλουν να έχουν σχέση με την Ομογένεια. Από την άλλη μεριά όμως, οι Ομογενείς παρόλο που φωνάζουν για το ΣΑΕ, δεν κάνουν τίποτα.

Φτάνουμε στο 2020 ύστερα από διαβουλεύσεις ανακοινώνεται το νέο Οργανόγραμμα του Υπουργείου Εξωτερικών. Όπου σε μία παράγραφό του αναφέρεται στο ΣΑΕ.

Έτσι στο Νόμο 4781/2021, το Άρθρο 452 αναφέρεται στην επαναλειτουργία του ΣΑΕ. Αλλά όπως όλου γνωρίζουμε δεν έγινε τίποτα πάνω σε αυτό το θέμα έως και σήμερα.

Το οργανόγραμμα όμως είναι σε ισχύ. Όπως για παράδειγμα τα Γραφεία Τύπου των Πρεσβειών ενσωματώθηκαν στο ΥΠΕΞ και βαπτίστηκαν Γραφεία Δημόσιας Διπλωματίας.

Γιατί δεν εφαρμόζεται το Άρθρο 452. Τι φοβούνται ?

Ο Πρόεδρος του ΣΑΕ Στέφανος Ταμβάκης μας είπε:

“Άμεση ανάγκη η επαναλειτουργία του ΣΑΕ για την προώθηση της Εξωτερικής Πολιτικής

Σχεδόν δύο μήνες από την ψήφιση του Νόμου «Άρση των περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού», που αποκατέστησε τις αδικίες και διεύρυνε το εκλογικό σώμα των Αποδήμων ώστε να συμμετάσχουν στις Εθνικές Εκλογές,  προβάλλει όσο ποτέ άλλοτε πιο επίκαιρη η επαναλειτουργία του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού, η οποία προβλέπεται από το ισχύον Σύνταγμα.

Οι πυρκαγιές, τα μείζονα Εθνικά θέματα με κορωνίδα τις σχέσεις με την Τουρκία να ακροβατούν για άλλη μια φορά σε τεντωμένο σχοινί, απαιτούν την κινητοποίηση όλων των Ελλήνων, είτε διαβιούν εντός είτε εκτός Ελλάδος. Άλλωστε το ΣΑΕ, θεσμικά από το ρόλο του  όπως περιγράφεται στο Σύνταγμα (παρ. 2 του άρθρου 108) έχει ως αποστολή του την έκφραση όλων των δυνάμεων του παγκοσμίου Ελληνισμού και τη συσπείρωση γύρω από τη μητέρα Ελλάδα.

Πριν από δύο χρόνια – και μετά τον αρνητικό αντίκτυπο που είχε στην ομογένεια ο Νόμος υπ’ Αριθμ. 4648/2019 «Διευκόλυνση Άσκησης  Εκλογικού Δικαιώματος Εκλογέων που βρίσκονται εκτός Ελληνικής Επικράτειας» – η κυβέρνηση προσπάθησε να αμβλύνει τις εντυπώσεις φέροντας προς ψήφιση Νόμο που ορίζει την επαναλειτουργία του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού (Ν. 4781/2021), ως συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας για θέματα που αφορούν στον απόδημο και ομογενειακό Ελληνισμό.

Άλλωστε στο άρθρο 1 που περιγράφει το σκοπό του Νόμου επισημαίνεται ότι είναι «η αποτελεσματικότερη άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της Χώρας, για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων, η οποία επιτυγχάνεται με τη μεταρρύθμιση των δομών και της λειτουργίας του Υπουργείου Εξωτερικών».

Στην περίπτωση της ψήφου των Αποδήμων – που εξελίχθηκε σε εφιάλτη για κυβέρνηση και ομογενείς  – για την άρση των περιορισμών με στόχο τη διεύρυνση του εκλογικού σώματος, απαιτείτο νομοθετική πρωτοβουλία. Όμως στην περίπτωση επαναλειτουργίας του ΣΑΕ  απαιτείται κυβερνητική βούληση καθώς υπάρχει και πρόβλεψη από το Σύνταγμα αλλά και πρόσφατος σχετικός νόμος. Η επαναδραστηριοποίησή του διευκολύνεται καθώς πλέον το ΣΑΕ αυτοχρηματοδοτείται και δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό κάτι το οποίο προωθούσα και εγώ ως τελευταίος Πρόεδρος του Συμβουλίου.

Εκτός όμως από την  πολιτική πρωτοβουλία, κυρίως απαιτείται αλλαγή προσέγγισης και νοοτροπίας των Αποδήμων, τους οποίους τόσο η Κεντρική Διοίκηση και εν γένη η Πολιτική σκηνή τους αντιμετωπίζουν με επιφυλακτικότητα.” 

Ο Καθηγητής Αλέξανδρος Σ. Καζαμίας, που είναι σήμερα  βουλευτής από τον Ελληνισμό της Διασποράς, από το 1999-2001, συμμετείχε στο ΣΑΕ ως εκπρόσωπος των Ελλήνων της Αιγύπτου στο φόρουμ Ακαδημαϊκών-Επιστημόνων. Μάλιστα είχε εκλεγεί στο Προεδρείο του φόρουμ Επιστημόνων, με πρόεδρο έναν εξαίρετο κοσμήτορα Μαθηματικών από τις ΗΠΑ, το μακαρίτη Στέφανο Γιαλαμά. Επίσης στο φόρουμ των Καλλιτεχνών είχε έρθει τότε από τη Γαλλία ο διάσημος τραγουδοποιός – κι επίσης Αιγυπτιώτης – Ζωρζ Μουστακί, που ενδιαφερόταν πραγματικά για το ΣΑΕ.

Ζητήσαμε από τον Αιγυπτιώτη Βουλευτή, να μας πει και αυτός, την γνώμη του για την κατάσταση στο ΣΑΕ:

“Ο ΣΑΕ προ 20ετιας ήταν ένα χρήσιμο βήμα διαλόγου ανάμεσα στο ελληνικό κράτος και στους Έλληνες της Διασποράς. Όμως υπήρξε αρκετά δυσλειτουργικός και συχνά καθοδηγούμενος από τις τότε κυβερνήσεις. Σήμερα πρέπει ο ΣΑΕ να αναδιοργανωθεί πάνω σε νέες βάσεις, ως ένα ευέλικτο και πραγματικά αμφίδρομο φόρουμ διαλόγου και σύσφιξης των δεσμών ανάμεσα στη Διασπορά και την Ελλάδα».

Στις παρεμβάσεις του στη Βουλή, στις οποίες έπαιξε καταλυτικό ρόλο, τόσο στις Προγραμματικές Δηλώσεις της Κυβέρνησης όσο και στη συζήτηση για την άρση των εμποδίων για την ψήφο των Αποδήμων, τόνισε επανειλημμένως αυτές τις απόψεις.

Οι Γενιές περνούν, Ομογενείς γεννιούνται και φεύγουν, αλλά οι κυβερνήσεις, στην πραγματικότητα, δεν ενδιαφέρονται για εκείνους.

Αν η κατάσταση συνεχίσει να είναι όπως τώρα και το ΣΑΕ δεν ξανά ενεργοποιηθεί τότε, πρώτα ως Ομογενής αλλά και ως Πρόεδρος του Συλλόγου “Ήφαιστος Βιέννης”,  προτείνω στις Ομοσπονδίες, Συλλόγους, Συνδέσμους κ.λπ., του Απόδημου Ελληνισμού την δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα με την ονομασία “ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΜΟΓΕΝΩΝ”. Και που ξέρετε μπορεί να εξελιχθεί σε ……