Αγαπητοί εκπαιδευτικοί, μαθητές και μαθήτριες, φοιτητές και φοιτήτριες,

Τιμούμε σήμερα την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 με αισθήματα συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας. Το ηρωικό ΟΧΙ ολόκληρου του Ελληνισμού απέναντι στις απαιτήσεις του δικτάτορα Μουσολίνι και των συμμάχων του, αποτελεί πράξη απαράμιλλου θάρρους και πίστης και δίκαια προκαλεί ακόμα και σήμερα τον θαυμασμό όλων των εθνών. Ένα ΟΧΙ το οποίο έσπευσε να υποστηρίξει με αυταπάρνηση και με κάθε μέσο σύσσωμος ο Ελληνισμός, γράφοντας νέες χρυσές σελίδες ελληνικής ιστορίας, με αποτέλεσμα να ειπωθεί το περίφημο «Οι Έλληνες δεν πολεμούν σαν ήρωες, αλλά οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες».

Η γενναιότητα και η αυτοθυσία του ελληνικού λαού δεν άφησαν και δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο. Η μικρή σε έκταση και με πενιχρά μέσα Ελλάδα, επιδεικνύοντας το τεράστιο πνεύμα της και προτάσσοντας τα ιδεώδη των προγόνων, έγραψε στα αλβανικά βουνά το έπος του ’40, γελοιοποιώντας τη φασιστική Ιταλία. Οι νίκες των Ελλήνων και η απελευθέρωση της Κορυτσάς, του Αργυροκάστρου και των Αγίων Σαράντα, έδωσαν θάρρος όχι μόνο στον Ελληνισμό, αλλά και στους άλλους λαούς της Ευρώπης να αντισταθούν στην προέλαση του φασισμού και του ναζισμού και να πιστέψουν ότι οι δυνάμεις του κακού μπορούν να νικηθούν.

Η επέτειος του ΟΧΙ δεν είναι μια απλή επέτειος. Είναι μια επέτειος με βαθύτερο νόημα και προεκτάσεις, εφόσον είναι το μέγιστο κατόρθωμα της ενότητας και της αποφασιστικότητας των Ελλήνων να αναμετρηθούν με δυνάμεις υπέρτερες και να νικήσουν. Είναι σύμβολο της αιώνιας πάλης του δικαίου με το άδικο, του ακατάπαυστου αγώνα για την αρετή και την ελευθερία.

Από το έπος του ’40 δεν έλειψε και η Κύπρος, η οποία αν και υπό αγγλική κατοχή, πιστή στις επιταγές της Ιστορίας και στα ελληνικά ιδεώδη, προσέφερε ό,τι μπορούσε στον αγώνα. Εκτός από οικονομική βοήθεια, πολλοί κατατάγηκαν εθελοντικά στον ελληνικό στρατό και πολέμησαν για τα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας, πέφτοντας ηρωικά στα πεδία των μαχών.

Παρά τη νίκη των Ελλήνων στο αλβανικό μέτωπο, η ναζιστική Γερμανία εισέβαλε τον Απρίλιο του 1941 στην Ελλάδα και την κατέκτησε, βυθίζοντας τη χώρα στα σκοτεινά χρόνια της κατοχής. Ωστόσο, οι Έλληνες αρνήθηκαν να γονατίσουν ή να εγκαταλείψουν τον αγώνα. Μέσα στην πείνα, τα βάσανα και τις κακουχίες, η εθνική αντίσταση έγραψε νέες ένδοξες σελίδες αγωνιστικότητας και ηρωισμού.

Αγαπητά μου παιδιά,

Η σημερινή επέτειος είναι επέτειος μνήμης και τιμής για όσους με θάρρος και αυταπάρνηση αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία, τη δημοκρατία και το κοινό καλό. Η θυσία τους μας φέρνει αντιμέτωπους με το καθήκον μας να φανούμε αντάξιοι της ιστορίας μας και να αγωνιζόμαστε αδιάκοπα για τις πανανθρώπινες αξίες και τα ιδανικά που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας.

Το παράδειγμά τους ας μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε με ομοψυχία τον αγώνα μας για μια δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, για μια πατρίδα ελεύθερη και επανενωμένη.

Κώστας Χαμπιαούρης

Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου