Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ

---

 

Γράφει ο Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος*

 

Με αριθμό φύλλου 1384 και ημερομηνία 24 Απριλίου 2017, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η Κοινή Υπουργική Απόφαση για την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας της Ελληνικής Γλώσσας. Μια ιδέα της Ομογένειας της Ιταλίας που ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια κατάφερε να γίνει μια παγκόσμια Ελληνική γιορτή. Επίσημη Παγκόσμια ημέρα Ελληνοφωνίας ορίστηκε η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα που τιμούμε τη μνήμη του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού.

 

“Μήγαρις** έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;” αναρωτιέται ο ποιητής τοποθετώντας παρατακτικά στην πρόταση του “ελευθερία και γλώσσα” αναδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό πόσο αλληλένδετες είναι οι έννοιες.

 

Η έλλειψη της μιας αποτελεί κίνδυνο για την άλλη. Η γλώσσα είναι στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας και η ελευθερία εξασφαλίζει την ιστορική μας συνέχεια. Οι Έλληνες πάλεψαν και για τα δύο ανά τους αιώνες. Η γλώσσα του Ομήρου και της φιλοσοφίας, του αρχαίου θεάτρου και των επιστημών, της Καινής Διαθήκης και των Βυζαντινών Υμνογράφων, του Σολωμού και του Μακρυγιάννη, του Παπαδιαμάντη και του Βιζυηνού, του Σεφέρη και του Ελύτη αλλά και η γλώσσα του Τσίρκα και του Καβάφη, με τα αιγυπτιώτικα ίχνη, που την κατέστησαν τόσο ξεχωριστή ανά τον κόσμο.

 

 

Η Ελληνική γλώσσα στην Αίγυπτο έχει βέβαια μακραίωνη ιστορία. Η εξάπλωση του ελληνισμού την ελληνιστική περίοδο ως συνέπεια του δεύτερου ελληνικού αποικισμού καθιέρωσε την ελληνιστική κοινή, δηλαδή τα απλοποιημένα ελληνικά ως κυρίαρχη γλώσσα σε όλη την ανατολική Mεσόγειο , τη διεθνή γλώσσα της εποχής αυτής. Στο ελληνιστικό βασίλειο των Πτολεμαίων  της Αιγύπτου η διοίκηση χρησιμοποιούσε την ελληνική ως επίσημη γλώσσα και όποιος επιθυμούσε να ανέλθει υψηλές διοικητικές θέσεις έπρεπε να γνωρίζει ελληνικά. Σε παλιά κείμενα από παπύρους του 3ου αιώνα π.Χ. αναφέρεται πως πολλοί ιθαγενείς γνώριζαν την ελληνική γλώσσα, όχι μόνο εκείνοι που κατείχαν ανώτατες διοικητικές θέσεις, αλλά  και οι ιερείς και γραμματείς επίσης, που κατά βάση ήταν ,υποτίθεται, οι θεματοφύλακες της τοπικής γλώσσας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Μανέθων, Αιγύπτιος Ιερέας και ένας από τους μεγάλους ιστορικούς της Αιγύπτου, την εποχή του Πτολεμαίου του Φιλαδέλφου (260 π.Χ.) συνέγραψε την Ιστορία της Αιγύπτου ,από την αρχαιότητα μέχρι την εποχή του Μεγάλου Αλέξανδρου, στα Ελληνικά.

 

Δεν περιορίστηκε όμως η χρήση των Ελληνικών στα επίσημα και στα επιστημονικά γραπτά αλλά χρησιμοποιήθηκε και απο ντόπιους λογοτέχνες της εποχής, όπως ο Ισίδωρος που έγραψε στα ελληνικά τέσσερα ποιήματα για την Ίσιδα. Επίσης το έργο “Απολογία κεραμέως” είναι γραμμένο στην ελληνική γλώσσα παρόλο που θεωρείται εθνική διαμαρτυρία κατά των ξένων κατακτητών.

 

Ελληνικά  γυμνάσια υπήρχαν  καί στις τρεις μεγάλες πόλεις (Ναύκρατις, Αλεξάνδρεια, Πτολεμαΐδα) αλλά και σε άλλα σημεία της επικρατειας . Η ελληνική γλώσσα που γοήτευσε τους Αιγυπτίους συνέχισε να είναι η επίσημη γλώσσα της Αιγύπτου και στα χρόνια της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, μέχρι την αυτοκρατορία του Διοκλητιανού (284-305 μ.Χ), προφανώς γιατί οι Ρωμαίοι βλέποντας την παγιωμένη κυριαρχία των Ελληνικών στην αστική τάξη της Αιγύπτου δεν μπήκαν  καν στον  κόπο να τα αλλάξουν. Η Ελληνική γλώσσα θα υποχωρήσει από την έλευση των Αράβων και της Ισλαμικής θρησκείας  τον 7ο αιώνα και θα  σβήσει από την επικοινωνιακή χρήση  στην Αίγυπτο, αφήνοντας έντονα όμως τα σημάδια της στη Κοπτική Γλώσσα – το αλφάβητο  της οποίας αποτελεί τροποποιημένη μορφή του ελληνικού αλφάβητου- και  την μερική χρήση της στην εκκλησιαστική υμνολογία της Κοπτικής Εκκλησίας.

 

 

 

Στην χαμένη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας επίσης είχε συσσωρευτεί όλη η γνώση της εποχής και πολλά ελληνικά έργα είχαν αντιγραφεί σε παπύρους. Μετά την καταστροφή της Βιβλιοθήκης τα χειρόγραφα, όσα επιβίωσαν από την καταστροφή, άλλα στάλθηκαν στη Ρώμη, άλλα βρέθηκαν στην κατοχή μοναστηριών και κατόπιν στις βιβλιοθήκες του Βυζαντίου, οι οποίοι τα διέσωσαν και αντέγραψαν από πάπυρους σε περγαμηνές.

 

Η Μετάφραση των Εβδομήκοντα  που αφορά στη μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης από τα Εβραϊκά στα Ελληνικά, έγινε επίσης στην Αλεξάνδρεια, αποσπασματικά  από το 3ο ως τον 2ο αιώνα προ Χριστού και αποτελεί το πολυτιμότερο έργο στην ιστορία των μεταφράσεων καθώς είναι αναπόσπαστο κομμάτι όλων των βιβλικών μελετών των Αβρααμικών θρησκειών.

 

Ο Μωχάμεντ Άλι, ο ιδρυτής της Νέας Αιγύπτου, γεννημένος στην Καβάλα, ερχόμενος με στρατιωτική αποστολή στην Αίγυπτο το 1801 κατάφερε να αναγνωριστεί το1805 από την Οθωμανική αυτοκρατορία ως διοικητής της Αιγύπτου. Τον ακολούθησαν Έλληνες φίλοι του που κάλεσε για να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της Αιγύπτου και μαζί με τους μεγάλους εμπόρους άρχισαν να έρχονται και οι εξειδικευμένοι εργάτες. Διάφοροι κοινωνικοοικονομικοί και  ιστορικοί παράγοντες όπως η επιχειρηματικότητα, η αγορά εργασίας,  η Διάνοιξη της Διώρυγας του Σουέζ, η ελληνική χρεοκοπία στο τέλος του 19ου αιώνα αλλά και η Μικρασιατική καταστροφή , κ.α, συντελούν στην δημιουργία ισχυρών ελληνικών παροικιών σε διάφορες περιοχές της Αιγύπτου με κορωνίδες τις κοινότητες της Αλεξάνδρειας και του Καϊρου.

 

Το  Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής δεν ήταν αμέτοχο στη διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας στην Αίγυπτο. Σύμφωνα με τον Αθανάσιο Πολίτη, όπως αναφέρει  στο βιβλίο του ο Ελληνισμός και η Νεωτέρα Αίγυπτος το 1928. ήδη από τον 17ο αιώνα , επί Πατριάρχη Ιωαννίκιο και με δική του πρωτοβουλία, αλλά και αργότερα επι Πατριαρχών Κοσμά Γ’, Κυπριανού Γερασίμου και άλλων, αναφέρεται στις πηγές λειτουργία σχολών όπου διδάσκονταν τα Ελληνικά στο Παλιό Κάιρο , στο Χαμζάουι και στην συνοικία Χάρετ Ελ ρουμ, γειτονιά των Ελλήνων, που βρίσκεται πίσω από τη περιοχή του Χαμζάουι στο ισλαμικό Κάιρο. Ανάλογες σχολές ιδρύθηκαν κατά καιρούς  και στην Αλεξάνδρεια και στη Ροζέττη. Οι Πατριαχρικές σχολές συνέχισαν και στα νεότερα χρόνια ειδικά στον 19ο και 20 αιώνα.

 

Στη νεότερη ιστορία, στα μέσα περίπου του 19ου αιώνα, οι ευεργέτες αδερφοί Άμπετ ίδρυσαν το πρώτο ελληνικό σχολείο, την Αμπέτειο Σχολή που λειτουργεί αδιάκοπα ως τις ημέρες μας.

 

Ο μεγάλος φιλέλληνας , συγγραφέας και πρύτανης του πανεπιστημίου Τάχα Χουσεϊν, μέσα στην τυφλότητα του είδε κι αυτός το φως της Ελληνικής Γλώσσας και από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα άρχισε τον αγώνα του για την εισαγωγή της διδασκαλίας των Ελληνικών στα Αιγυπτιακά πανεπιστήμια. Σε προσφώνηση του, τον Ιανουάριο του 1944 στα εγκαίνια του Πανεπιστημίου της Αλεξάνδρειας, ανέφερε. “Η Ελλάδα αποτελεί σύμβολο για μας τους Αιγυπτίους γιατί μέσω των ελληνικών συγγραμμάτων και πρώτα πρώτα της Ιλιάδας έγινε γνωστός σε όλον τον κόσμο ο Αιγυπτιακός πολιτισμός. Γνωρίζουμε πολλά για την αρχαία Ελλάδα δεν γνωρίζουμε όμως πολλά για τη νεότερη. Γνωρίζουμε ελάχιστα από τα νεότερα ελληνικά συγγράμματα κάθε είδους , για αυτό ο πόθος μου είναι να ιδρυθεί στο Πανεπιστήμιο μας έδρα Νεοελληνικής φιλολογίας και νεοελληνικής γλώσσας και παράλληλα να ιδρυθεί και στο πανεπιστήμιο της Αθήνας έδρα αραβικής γλώσσας.” Επιμένοντας μ αυτόν τον τρόπο σε μια ιδέα που είχε εκφράσει πολλά χρόνια πριν, βρίσκοντας υποστηρικτή στο πρόσωπο του αείμνηστου Αλεξανδρινού καθηγητή Ευγένιου Μιχαηλίδη που σε ηλικία 75 ετών ίδρυσε το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών στην Αλεξάνδρεια το 1960. Ο ξεχωριστός  καθηγητής Ευγένιος Μιχαηλίδης λοιπόν , ήδη από το 1933  υποστήριζε τις ιδέες του Ταχα Χουσεϊν και  υπέβαλε πολυσέλιδο «Υπόμνημα προς τας συγκλήτους Αθηνών και Θεσσαλονίκης περί ιδρύσεως εν αυταίς έδρας αραβικής γλώσσης και φιλολογίας».

 

Στην Αλεξάνδρεια των αρχών του 20ου αιώνα άνθισε ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής Λογοτεχνίας, από το σπόρο που φυτεύτηκε από τον 19ο αιώνα, από τους Αιγυπτιώτες λογοτέχνες και τις Αιγυπτιώτικες εκδόσεις. Άνθισε ακόμα ο Ελληνικός τύπος και των δύο παροικιών και γνώρισε ημέρες δόξας με δεκάδες χιλιάδες φύλλα ημερήσιας κυκλοφορίας. Οι περισσότεροι Αιγύπτιοι της εποχής ερχόμενοι σε επαφή με το ελληνικό στοιχείο άρχισαν να μαθαίνουν ελληνικές λέξεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι ελληνικές ατάκες και τα ελληνικά τραγούδια στις ταινίες του παλιού  Αιγυπτιακού κινηματογράφου. Η είσοδος της Αλεξάνδρειας αναγράφει τ όνομα της πόλης σε αραβικά και Ελληνικά και η εμπορική ανάπτυξη των Αιγυπτιωτών φέρνει ελληνικά ονόματα και επιγραφές στους εμπορικούς δρόμους  και σε προϊόντα της Αιγύπτου που πολλά τα συναντούμε ακόμα και σήμερα ως μνημεία εκείνης της εποχής.

 

Οι ελληνικές κοινότητες μετά την έξοδο των Αιγυπτιωτών συνεχίζουν τον ιερό αγώνα της διατήρησης των Ελληνικών σχολείων και της ελληνικής εκπαίδευσης των παιδιών τους, με την υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων δια του Γραφείου Συντονιστή εκπαίδευσης Β. Αφρικής -Μ. Ανατολής που εδρεύει στο Κάιρο. Ο αγώνας εντείνεται τα τελευταία χρόνια με την Ελληνική Κοινότητα Καϊρου, που διαχειρίζεται την Αχιλλοπούλειο Σχολή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, νηπιαγωγείο- δημοτικό, να τον έχει αναδείξει ως προτεραιότητα της όπως  και να στηρίζει αδιάκοπα τις προσπάθειες του Ε.Π.Κ.Κ.

 

 

 

Το ίδιο ενδιαφέρον δείχνει και  η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας στα αμιγή σχολεία της, Τοσίτσειο και Πρατσίκειο. Παράλληλα τα Ελληνικά, Αρχαία και Νέα, διδάσκονται σχεδόν σε όλα τα Πανεπιστήμια της Αιγύπτου. Στα Πανεπιστήμια του  Καϊρου και Αλ Αζχαρ δημιουργήθηκαν Τμήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας και Μετάφρασης, με τοποθετημένους Έλληνες αποσπασμένους εκπαιδευτικούς, που λειτουργούν παράλληλα με όλα τα άλλα τμήματα Ελληνικών και Λατινικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Άιν Σάμς σε διάφορες περιοχές της χώρας. Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Αλεξάνδρειας και την Βιβλιοθήκη Αλεξάνδρειας λειτουργεί το Κέντρο Ελληνιστικών Σπουδών, που ιδρύθηκε το 2008, μια ιδιωτική πρωτοβουλία της οικογένειας Βαρδινογιάννη, με προοπτική να αναπτυχθεί κι άλλο, προσφέροντας σπουδές διδακτορικού επιπέδου στο πεδίο των ελληνιστικών σπουδών. Στο Πατριαρχείο της Αλεξάνδρειας λειτουργεί η Πατριαρχική Σχολή Άγιος Αθανάσιος για τη διδασκαλία των Ελληνικών σε σπουδαστές θεολογίας των αφρικανικών χωρών ενώ υπάρχουν σχέδια σε συνεργασία με άλλους φορείς για  τη δημιουργία τμήματων ανώτατης εκπαίδευσης.

 

Το Ίδρυμα Άμπετ, υπεύθυνο για την Αμπέτειο Σχολή Καϊρου,  δευτεροβάθμιας  εκπαίδευσης των ελληνοπαίδων προσφέρει σπουδαίες υπηρεσίες στην αμιγή εκπαίδευση και ανοίγει  τις πύλες της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο, για τους νέους Αιγυπτιώτες.

 

Στο Παράρτημα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην Αλεξάνδρεια  λειτουργεί Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας και στο Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο Καϊρου, που λειτουργεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πρεσβείας στο Κάιρο και της Ελληνικής Κοινότητας Καϊρου, επίσημα αναγνωρισμένο απο το Υπουργείο Παιδείας, λειτουργούν τμήματα ελληνικής γλώσσας καθώς και μητρικής, για τα ελληνόπουλα που φοιτούν σε ξενόγλωσσα σχολεία, με εκπαιδευτικούς αποσπασμένους κυρίως από το ΥΠΑΙΘ.

 

Τα δύο Πολιτιστικά Κέντρα λειτουργούν επίσης ως επίσημα εξεταστικά κέντρα του Κέντρου Ελληνικής  Γλώσσας, σε Κάιρο και Αλεξάνδρεια αντιστοίχως, για τις εξετάσεις του κρατικού πιστοποιητικού γλωσσομάθειας. Πανεπιστήμια, δημόσιοι και ιδιωτικοί  φορείς εκπαίδευσης της Ελλάδας προσφέρουν υποτροφίες όλων των επιπέδων σε Αιγύπτιους φοιτητές καθώς και υποτροφίες Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού Πολιτισμού.

 

Ως φυσικό επόμενο της διαχρονικής παρουσίας της Ελληνικής Γλώσσας και της Ελληνικής παρουσίας στην Αίγυπτο, ακόμα και σήμερα είναι ορατά τα διάσπαρτα ίχνη της στο χώρο και στο χρόνο γραμμένα ποικιλοτρόπως από τα βάθη των αιώνων ως σήμερα, όχι μόνο σε  τοίχους αλλά και σε δάπεδα , σε αρχαιότητες, σε σύγχρονα κτήρια, σε πέτρες και βράχια. Μην ξεχνάμε πως με όχημα την Ελληνική γλώσσα κατάφερε και ο σπουδαίος Γάλλος μελετητής Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν , με βάση τα ονόματα των Φαραώ που αναφέρονταν στην Στήλη της Ροζέττας στα Ελληνικά, να αποκρυπτογραφήσει τα ιερογλυφικά και αυτή η ανεκτίμητης αξίας ανακάλυψη ήταν καθοριστική για την εξέλιξη της επιστήμης της Αιγυπτιολογίας.

 

Ενδεικτικά παραδείγματα στις  φωτογραφίες. Στο Κάιρο, στην Αλεξάνδρεια, στην Όαση της Σίβας, στην Ελ Μίνια της Μέσης Αιγύπτου

 

 

 

 

“Καλωσήκεις” ψηφιδωτό από έπαυλη γύρω στο 100μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια.  Ρωμαϊκή εποχή , επί αυτοκράτορος Αδριανού.  Καλώς ήρθες, σημαίνει.

 

«Ο θεός αγάπη εστίν» στην είσοδο της Ελληνο-Καθολικής Εκκλησίας στην Αλεξάνδρεια.

 

Επιγραφές Ελλήνων στρατιωτών στην όαση της Σίβας, στους ασβεστολιθικούς βράχους του λόφου Ντακρούρ. Ο Μεγαλέξανδρος  το 322 π.Χ, επισκέφθηκε την Όαση και το μαντείο του Αμμωνα Δία  (φωτο Sergio Volpi)

 

Ο Παναγιώτης Ανδρώνης άφησε το ίχνος του με λευκή μπογιά σε αρχαίο τάφο ευγενούς πλάι στις πυραμίδες, όταν τις επισκέφθηκε το 1870.

 

 

 

 

 

ΑΡΣΙΝΟΗΣ ΘΕΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΙ ΒΕΡΕΝΙΚΗ

 

…ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΥΕΡΓΕΣΙΑΣ ΕΝΕΚΕΝ” επιγραφή  απο ναό του Ερμή στην αρχαία Ερμούπολη της Μέσης Αιγύπτου , στη σημερινή πόλη Ελ Μίνια, στην αρχή της δυναστείας των Πτολεμαίων. Βασίλισσα Βερενίκη ήταν η τελευταία σύζυγος του ιδρυτή της Δυναστείας των Πτολεμαίων .Κόρη τους ήταν η Αρσινόη. (Φωτο George Bules)

 

Μέχρι πρότινος στα  παλιά διόδια της Αλεξάνδρειας , το όνομα της πόλης ήταν γραμμένο στα Ελληνικά και στα Αραβικά Στον τοίχο της νέας Βιβλιοθήκης στην Αλεξάνδρεια δεν θα μπορούσαν να λείπουν γράμματα του Ελληνικού αλφαβήτου , το μαγικό φ της αρμονίας. Στα σύγχρονα κτήρια, σε δεκάδες εμπορικές επιγραφές που ακόμα συναντούμε στις γειτονιές που άκμασε ο αιγυπτιώτης ελληνισμός όπως  στο  εκσυγχρονισμένο ιστορικό καφέ εστιατόριο Αθηναίος στην παραλία της Αλεξάνδρειας.

 

 

 

Η Ελληνική Γλώσσα για αιώνες ήταν επίσημη γλώσσα της Αιγύπτου. Οι Έλληνες για αιώνες έζησαν εδώ.  Ο Καρλομάγνος είχε πει πως όποιος μιλά μια δεύτερη γλώσσα είναι σαν να έχει μια δεύτερη ψυχή. Για να προσεγγίσει ένας ξένος τον Ελληνικό πολιτισμό απαραίτητο όχημα είναι η Γλώσσα, όπως αναφέρει ο Β. Παπαδόπουλος, στο βιβλίο του «Η γλώσσα ως όχημα πολιτισμού».

 

Και βέβαια μια τέτοια βαθιά διαπολιτισμική σχέση άφησε τα ίχνη της και στις δύο γλώσσες. Είναι πολλές οι αραβικές λέξεις που χρησιμοποιούμε στα Ελληνικά χωρίς να το ξέρουμε, δάνεια που μπήκαν στη γλώσσα μας κυρίως την εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας, όπως χαλάλι, χαράμι, μπρίκι, χαγιάτι, σεντούκι, μεϊντάνι, χαλβάς, άλγεβρα, χαμπάρι, Αλλάχ, χαρέμι, αλκοόλ, ταρίφα, σιρόπι, σαφάρι, μουσαφίρης, χαμάλης, ελιξίριο, αλκοόλ, ιμάμης, αλχημεία, βακούφια, κουλουβάχατα και πολλές πολλές άλλες καθημερινής χρήσης.

 

 

 

 

Βέβαια το ίδιο συνέβη και στην αραβική γλώσσα η οποία περιέχει ανάλογο αριθμό ελληνικών λέξεων όπως κανόνας (القانون Al qanoun) , μουσική (موسيقى mousiqi ),οίδημα (وذمة oudima), πύργος (البرج al borg), φιλοσοφία (flosofa فلسفة), χάρτης (خريطة kharita) , κωμωδία (al Komodia الكوميديا), μέτρο (متر metr), χταπόδι (اخطبوط oukhtapoud) , δημοκρατία (ديمقراطية dimokratia), δικτατορία (ديكتاتورية diktatoria ), ορθοδοξία (الأرثوذكسية orthodoxia), τεχνολογία (تكنولوجيا teknoloyia), γένος (gins جنس), ωκεανός (أوقيانوس ouqianos), δελφίνι (دلفين dolfin), δίπλωμα (الدبلومة al diplouma).

 

Ακόμα και η λέξη Ελληνας στα αραβικά ( يوناني yunani ) προέρχεται από τη λέξη Ιωνία.

 

 

 

 

Υπάρχουν βέβαια και τα αντιδάνεια. Λέξεις με ελληνικές ρίζες που δανείστηκε η αραβική γλώσσα και επέστρεψαν μετά στην ελληνική ως αραβικές, π.χ. η λέξη Όπιον έγινε στα αραβικά (آفيون Afioun) κι επέστρεψε στα Ελληνικά ως αφιόνι. Το ίδιο και η λέξη των αρχαίων Ελληνικών “Πέτριον” (χτισμένο απο πέτρα), στ αραβικά (بدروم budrum) επέστρεψε ως μπουντρούμι.

 

Γράφει ο Νομπελίστας ποιητής μας, Οδυσσέας Ελύτης, στο ποίημα του Άξιον εστί:

“Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου…«

 

 

 

Και η Αίγυπτος είναι μια από αυτές τις αμμουδιές αφού, στην Οδύσσεια ,ο Όμηρος μας διηγείται πως ο Μενέλαος, στην επιστροφή από την Τροία, βρέθηκε αρχικά στην Κρήτη και μετά στην Αίγυπτο, όπου παρέμεινε μια πενταετία. Έχουμε κάθε λόγο λοιπόν να γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα για την Ελληνική Γλώσσα στην Αίγυπτο και να την αφιερώνουμε σε όλους τους εμπλεκόμενους, δηλαδή φορείς Ελλάδας και Αιγύπτου, εκπαιδευτικούς και μαθητές όλων των επιπέδων, που συμβάλλουν ο καθένας με τον τρόπο που μπορεί σ΄αυτήν την ιερή προσπάθεια.

 

**Μήγαρις= μήπως τάχα

 

*Διευθυντής του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καϊρου